शुक्ल यजुर्वेदः - सप्तविंशोऽध्यायः



समास्त्वाग्नऽ ऋतवो वर्धयन्तु संवत्सराऽ ऋषयो यानि सत्या । सं दिव्येन दीदिहि रोचनेन विश्वाऽ आ भाहि प्रदिशश्चतस्रः ॥ १ ॥ सं चेध्यस्वाग्ने प्र च बोधयैनमुच्च तिष्ठ महते सौभगाय । मा च रिषदुपसत्ता तेऽ अग्ने ब्रह्माणस्ते यशसः सन्तु मान्ये ॥ २ ॥ त्वामग्ने वृणते ब्राह्मणाऽ इमे शिवोऽ अग्ने संवरणे भवा नः । सपत्नहा नोऽ अभिमातिजिच्च स्वे गये जागृह्यप्रयुच्छन् ॥ ३ ॥ इहैवाग्नेऽ अधि धारया रयिं मा त्वा नि क्रन्पूर्वचितो निकारिणः । क्षत्रमग्ने सुयममस्तु तुभ्यमुपसत्ता वर्धतां तेऽ अनिष्टृतः ॥ ४ ॥ क्षत्रेणाग्ने स्वायुः सँ रभस्व मित्रेणाग्ने मित्रधेये यतस्व । सजातानां मध्यमस्थाऽ एधि राज्ञयामग्ने विहव्यो दीदिहीह ॥ ५ ॥ अति निहोऽ अति स्रिधोऽत्यचित्तिमत्यरातिमग्ने । विश्वा ह्यग्ने दुरिता सहस्वाथास्मभ्यँ सहवीराँ रयिं दाः ॥ ६ ॥ अनाधृष्यो जातवेदाऽ अनिष्टृतो विराडग्ने क्षत्रभृद्दीदिहीह । विश्वाऽ आशाः प्रमुञ्चन्मानुषीर्भियः शिवेभिरद्य परि पाहि नो वृधे ॥ ७ ॥ बृहस्पते सवितर्योधयैनँ सँशितं चित्सन्तराँ सँ शिशाधि । वर्धयैनं महते सौभगाय विश्वऽ एनमनु मदन्तु देवा ॥ ८ ॥ अमुत्रभूयादध यद्यमस्य बृहस्पतेऽ अभिशस्तेरमुञ्चः । प्रत्यौहतामश्विना मृत्युमस्माद्देवानामग्ने भिषजा शचीभिः ॥ ९ ॥ उद्वयन्तमसस्परि स्वः पश्यन्तऽ उत्तरम् । देवं देवत्रा सूर्यमगन्म ज्योतिरुत्तमम् ॥ १० ॥ ऊर्ध्वाऽ अस्य समिधो भवन्त्यूर्ध्वा शुक्रा शोचीँष्यग्नेः । द्युमत्तमा सुप्रतीकस्य सूनोः ॥ ११ ॥ तनूनपादसुरो विश्ववेदा देवो देवेषु देवः । पथो अनक्तु मध्वा घृतेन ॥ १२ ॥ मध्वा यज्ञं नक्षसे प्रीणानो नराशँसोऽ अग्ने । सुकृद्देवः सविता विश्ववारः ॥ १३ ॥ अच्छायमेति शवसा घृतेनेडानो वह्निर्नमसा । अग्निँ स्रुचोऽ अध्वरेषु प्रयत्सु ॥ १४ ॥ स यक्षदस्य महिमानमग्नेः सऽ ईं मन्द्रा सुप्रयसः । वसुश्चेतिष्ठो वसुधातमश्च ॥ १५ ॥ द्वारो देवीरन्वस्य विश्वे व्रता ददन्तेऽ अग्नेः । उरुव्यचसो धाम्ना पत्यमानाः ॥ १६ ॥ तेऽ अस्य योषणे दिव्ये न योनाऽ उषासानक्ता । इमं यज्ञमवतामध्वरं नः ॥ १७ ॥ दैव्या होताराऽ ऊर्ध्वमध्वरं नोऽग्नेर्जिह्वामभि गृणीतम् । कृणुतं नः स्विष्टिम् ॥ १८ ॥ तिस्रो देवीर्बर्हिरेदँ सदन्त्विडा सरस्वती भारती । मही गृणाना ॥ १९ ॥ तन्नस्तुरीपमद्‍भुतं पुरुक्षु त्वष्टा सुवीर्यम् । रायस्पोषं वि ष्यतु नाभिमस्मे ॥ २० ॥ वनस्पतेऽव सृजा रराणस्त्मना देवेषु अग्निर्हव्यँ शमिता सूदयाति ॥ २१ ॥ अग्ने स्वाहा कृणुहि जातवेदऽ इन्द्राय हव्यम् । विश्वे देवा हविरिदं जुषन्ताम् ॥ २२ ॥ पीवोऽ अन्ना रयिवृधः सुमेधाः श्वेतः सिषक्ति नियुतामभिश्रीः । ते वायवे समनसो वि तस्थुर्विश्वेन्नरः स्वपत्यानि चक्रुः ॥ २३ ॥ राये नु यं जज्ञतु रोदसीमे राये देवी धिषणा धाति देवम् । अध वायुं नियुतः सश्चत स्वाऽ उत श्वेतं वसुधितिं निरेके ॥ २४ ॥ आपो ह यद्‍बृहतीर्विश्वमायन्गर्भं दधाना जनयन्तीरग्निम् । ततो देवानाँ समवर्ततासुरेकः कस्मै देवाय हविषा विधेम ॥ २५ ॥ यश्चिदापो महिना पर्यपश्यद्दक्षं दधाना जनयन्तीर्यज्ञम् । यो देवेष्वधि देवऽ एकऽ आसीत्कस्मै देवाय हविषा विधेम ॥ २६॥ प्र याभिर्यासि दाश्वाँसमच्छा नियुद्‍भिर्वायविष्टये दुरोणे । नि नो रयिँ सुभोजसं युवस्व नि वीरं गव्यमश्व्यं च राधः ॥ २७ ॥ आ नो नियुद्‍भिः शतिनीभिरध्वरँ सहस्रिणीभिरुप याहि यज्ञम् । वायोऽ अस्मिन्त्सवने मादयस्व यूयं पात स्वस्तिभिः सदा नः ॥ २८ ॥ नियुत्वान्वायवा गह्ययँ शुक्रोऽ अयामि ते । गन्तासि सुन्वतो गृहम् ॥ २९ ॥ वायो शुक्रोऽ अयामि ते मध्वोऽ अग्रं दिविष्टिषु । आ याहि सोमपीतये स्पार्हो देव नियुत्वता ॥ ३० ॥ वायुरग्रेगा यज्ञप्रीः साकं गन्मनसा यज्ञम् । शिवो नियुद्‍भिः शिवाभिः ॥ ३१ ॥ वायो ये ते सहस्रिणो रथासस्तेभिरा गहि । नियुत्वान्त्सोमपीतये ॥ ३२ ॥ एकया च दशभिश्च स्वभूते द्वाभ्यामिष्टये विँशती च । तिसृभिश्च वहसे त्रिँशता च नियुद्‍भिर्वायविह ता वि मुञ्च ॥३३ ॥ तव वायवृतस्पते त्वष्टुर्जामातरद्‍भुत । अवाँस्या वृणीमहे ॥ ३४ ॥ अभि त्वा शूर नोनुमोऽदुग्धाऽ इव धेनवः । ईशानमस्य जगतः स्वर्दृशमीशानमिन्द्र तस्थुषः ॥ ३५ ॥ न त्वावाँ २ऽ अन्यो दिव्यो न पार्थिवो न जातो न जनिष्यते । अश्वायन्तो मघवन्निन्द्र वाजिनो गव्यन्तस्त्वा हवामहे ॥ ३६ ॥ त्वामिद्धि हवामहे सातौ वाजस्य कारवः । त्वां वृत्रेष्विन्द्र सत्पतिं नरस्त्वां काष्ठास्वर्वतः ॥ ३७ ॥ स त्वं नश्चित्र वज्रहस्त धृष्णुया मह स्तवानोऽ अद्रिवः । गामश्वं रथ्यमिन्द्र सं किर सत्रा वाजं न जिग्युषे ॥ ३८ ॥ कया नश्चित्रऽ आ भुवदूती सदावृधः सखा । कया शचिष्ठया वृता ॥ ३९ ॥ कस्त्वा सत्यो मदानां मँहिष्ठो मत्सदन्धसः । दृढा चिदारुजे वसु ॥ ४० ॥ अभि षु णः सखीनामविता जरितॄणाम् । शतं भवास्यूतये ॥ ४१ ॥ यज्ञा यज्ञा वोऽ अग्नये गिरा गिरा च दक्षसे । प्र प्र वयममृतं जातवेदसं प्रियं मित्रं न शँसिषम् ॥ ४२ ॥ पाहि नोऽ अग्नऽ एकया पाह्युत द्वितीयया । पाहि गीर्भिस्तिसृभिरूर्जां पते पाहि चतसृभिर्वसो ॥ ४३ ॥ ऊर्जो नपातँ स हिनायमस्मयुर्दाशेम हव्यदातये । भुवद्वाजेष्वविता भुवद्‍वृधऽ उत त्राता तनूनाम् ॥ ४४ ॥ संवत्सरोऽसि परिवत्सरोऽसीदावत्सरोऽसीद्वत्सरोऽसि वत्सरोऽसि । उषसस्ते कल्पन्तामहोरात्रास्ते कल्पन्तामर्धमासास्ते कल्पन्तां मासास्ते कल्पन्तामृतवस्ते कल्पन्ताँ संवत्सरस्ते कल्पन्ताम् । प्रेत्याऽ एत्यै सं चाञ्च प्र च सारय । सुपर्णचिदसि तया देवतयाङ्‍गिरस्वद् ध्रुवः सीद ॥ ४५ ॥ ॥ इति सप्तविंशोध्याऽयः ॥


ॐ तत् सत्



GO TOP