|
॥ श्रीगणेशाय नमः श्रीगौरीशंकराभ्यां नमः ॥
॥ श्रीशिवमहापुराणम् ॥ द्वितीया रुद्रसंहितायां चतुर्थः कुमारखण्डे
द्वादशोऽध्यायः
तारकवधानन्तरं देवैः कृतास्तुतिः
ब्रह्मोवाच
निहतं तारकं दृष्ट्वा देवा विष्णुपुरोगमाः । तुष्टुवुः शाङ्करिं भक्त्या सर्वेऽन्ये मुदिताननाः ॥ १ ॥ देवा ऊचुः नमः कल्याणरूपाय नमस्ते विश्वमंगल । विश्वबन्धो नमस्तेऽस्तु नमस्ते विश्वभावन ॥ २ ॥ नमोस्तु ते दानववर्यहन्त्रे बाणासुरप्राणहराय देव । प्रलम्बनाशाय पवित्ररूपिणे नमोनमः शंकरतात तुभ्यम् ॥ ३ ॥ त्वमेव कर्त्ता जगतां च भर्त्ता त्वमेव हर्त्ता शुचिज प्रसीद । प्रपञ्चभूतस्तव लोकबिम्बः प्रसीद शम्भ्वात्मज दीनबन्धो ॥ ४ ॥ देवरक्षाकर स्वामिन् रक्ष नः सर्वदा प्रभो । देवप्राणावन कर प्रसीद करुणाकर ॥ ५ ॥ हत्वा ते तारकं दैत्यं परिवारयुतं विभो । मोचिताः सकला देवा विपद्भ्यः परमेश्वर ॥ ६ ॥ ब्रह्मोवाच एवं स्तुतः कुमारोऽसौ देवैर्विष्णुमुखैः प्रभुः । वरान्ददावभिनवान्सर्वेभ्यः क्रमशो मुने ॥ ७ ॥ शैलान्निरीक्ष्य स्तुवतस्ततःस गिरिशात्मजः । सुप्रसन्नतरो भूत्वा प्रोवाच प्रददद्वरान् ॥ ८ ॥ स्कन्द उवाच यूयं सर्वे पर्वता हि पूजनीयास्तपस्विभिः । कर्मिभिर्ज्ञानिभिश्चैव सेव्यमाना भविष्यथ ॥ ९ ॥ शम्भोर्विशिष्टरूपाणि लिङ्गरूपाणि चैव हि । भविष्यथ न सन्देहः पर्वता वचनान्मम ॥ १० ॥ योऽयं मातामहो मेऽद्य हिमवान्पर्वतोत्तमः । तपस्विनां महाभागः फलदो हि भविष्यति ॥ ११ ॥ देवा ऊचुः एवं दत्त्वा वरान् हत्वा तारकं चासुराधिपम् । त्वया कृताश्च सुखिनो वयं सर्वे चराचराः ॥ १२ ॥ इदानीं खलु सुप्रीत्या कैलासं गिरिशालयम् । जननी जनकौ द्रष्टुं शिवाशम्भू त्वमर्हसि ॥ १३ ॥ ब्रह्मोवाच इत्युक्त्वा निखिला देवा विष्ण्वाद्या प्राप्तशासनाः । कृत्वा महोत्सवं भूरि सकुमारा ययुर्गिरिम् ॥ १४ ॥ कुमारे गच्छति विभौ कैलासं शंकरालयम् । महामंगलमुत्तस्थौ जयशब्दो बभूव ह ॥ १५ ॥ आरुरोह कुमारोऽसौ विमानं परमर्द्धिमत् । सर्वतोलङ्कृतं रम्यं सर्वोपरि विराजितम् ॥ १६ ॥ अहं विष्णुश्च समुदौ तदा चामरधारिणौ । गुह मूर्ध्नि महाप्रीत्या मुनेऽभूव ह्यतन्द्रितौ ॥ १७ ॥ इन्द्राद्या अमराः सर्वे कुर्वन्तो गुहसेवनम् । यथोचितं चतुर्दिक्षु जग्मुश्च प्रमुदास्तदा ॥ १८ ॥ शम्भोर्जयं प्रभाषन्तः प्रापुस्ते शम्भुपर्वतम् । सानन्दा विविशुस्तत्रोच्चरितो मंगलध्वनिः ॥ १९ ॥ दृष्ट्वा शिवं शिवां चैव सर्वे विष्ण्वादयो द्रुतम् । प्रणम्य शंकरं भक्त्या करौ बद्ध्वा विनम्रकाः ॥ २० ॥ कुमारोऽपि विनीतात्मा विमानादवतीर्य च । प्रणनाम मुदा शम्भुं शिवां सिंहासनस्थिताम् ॥ २१ ॥ अथ दृष्ट्वा कुमारं तं तनयं प्राणवल्लभम् । तौ दम्पती शिवौ देवौ मुमुदातेऽति नारद ॥ २२ ॥ महाप्रभुःसमुत्थाप्य तमुत्सङ्गे न्यवेशयत् । मूर्ध्नि जघ्रौ मुदा स्नेहात्तं पस्पर्श करेण ह ॥ २३ ॥ महानन्दभरः शम्भुश्चकार मुखचुम्बनम् । कुमारस्य महास्नेहात् तारकारेर्महाप्रभोः ॥ २४ ॥ शिवापि तं समुत्थाप्य स्वोत्सङ्गे संन्यवेशयत् । कृत्वा मूर्ध्नि महास्नेहात् तन्मुखाब्जं चुचुम्ब हि ॥ २५ ॥ तयोस्तदा महामोदो ववृधेऽतीव नारद । दम्पत्योः शिवयोस्तात भवाचारं प्रकुर्वतोः ॥ २६ ॥
तदोत्सवो महानासीन्नानाविधिः शिवालये । जयशब्दो नमः शब्दो बभूवातीव सर्वतः ॥ २७ ॥ ततःसुरगणाः सर्वे विष्ण्वाद्या मुनयस्तथा । सुप्रणम्य मुदा शम्भुं तुष्टुवुः सशिवं मुने ॥ २८ ॥ देवा ऊचुः देवदेव महादेव भक्तानामभयप्रद । नमो नमस्ते बहुशः कृपाकर महेश्वर ॥ २९ ॥ अद्भुता ते महादेव महालीला सुखप्रदा । सर्वेषां शंकर सतां दीनबन्धो महाप्रभो ॥ ३० ॥ एवं मूढधियश्चाज्ञाः पूजायां ते सनातनम् । आवाहनं न जानीमो गतिं नैव प्रभोद्भुताम् ॥ ३१ ॥ गङ्गासलिलधाराय ह्याधाराय गुणात्मने । नमस्ते त्रिदशेशाय शंकराय नमोनमः ।३२ ॥ वृषाङ्काय महेशाय गणानां पतये नमः । सर्वेश्वराय देवाय त्रिलोकपतये नमः ॥ ३३ ॥ संहर्त्रे जगतां नाथ सर्वेषां ते नमो नमः । भर्त्रे कर्त्रे च देवेश त्रिगुणेशाय शाश्वते ॥ ३४ ॥ विसङ्गाय परेशाय शिवाय परमात्मने । निष्प्रपञ्चाय शुद्धाय परमायाव्ययाय च ॥ ३५ ॥ दण्डहस्ताय कालाय पाशहस्ताय ते नमः । वेदमन्त्रप्रधानाय शतजिह्वाय ते नमः ॥ ३६ ॥ भूतं भव्यं भविष्यं च स्थावरं जङ्गमं च यत् । तव देहात्समुत्पन्नं सर्वथा परमेश्वर ॥ ३७ ॥ पाहि नःसर्वदा स्वामिन्प्रसीद भगवन्प्रभो । वयं ते शरणापन्नाः सर्वथा परमेश्वर ॥ ३८ ॥ शितिकण्ठाय रुद्राय स्वाहाकाराय ते नमः । अरूपाय सरूपाय विश्वरूपाय ते नमः ॥ ३९ ॥ शिवाय नीलकण्ठाय चिताभस्माङ्गधारिणे । नित्यं नीलशिखण्डाय श्रीकण्ठाय नमोनमः ॥ ४० ॥ सर्वप्रणतदेहाय संयमप्रणताय च । महादेवाय शर्वाय सर्वार्चितपदाय च ॥ ४१ ॥ त्वं ब्रह्मा सर्वदेवानां रुद्राणां नीललोहितः । आत्मा च सर्वभूतानां साङ्ख्यैः पुरुष उच्यसे ॥ ४२ ॥ पर्वतानां सुमेरुस्त्वं नक्षत्राणां च चन्द्रमा । ऋषीणां च वशिष्ठस्त्वं देवानां वासवस्तथा ॥ ४३ ॥ ॐकारः सर्ववेदानां त्राता भव महेश्वर । त्वं च लोकहितार्थाय भूतानि परिषिञ्चसि ॥ ४४ ॥ महेश्वर महाभाग शुभाशुभनिरीक्षक । आप्यायास्मान्हि देवेश कर्तॄन्वै वचनं तव ॥ ४५ ॥ रूपकोटिसहस्रेषु रूपकोटिशतेषु ते । अन्तं गन्तुं न शक्ताः स्म देवदेव नमोस्तु ते ॥ ४६ ॥ ब्रह्मोवाच इति स्तुत्वाखिला देवा विष्ण्वाद्या प्रमुखस्थिताः । मुहुर्मुहुः सुप्रणम्य स्कन्दं कृत्वा पुरःसरम् ॥ ४७ ॥ देवस्तुतिं समाकर्ण्य शिवःसर्वेश्वरः स्वराट् । सुप्रसन्नो बभूवाथ विजहास दयापरः ॥ ४८ ॥ उवाच सुप्रसन्नात्मा विष्ण्वादीन्सुरसत्तमान् । शंकरः परमेशानो दीनबन्धुःसतां गतिः ॥ ४९ ॥ शिव उवाच हे हरे हे विधे देवा वाक्यं मे शृणुतादरात् । सर्वथाहं सतां त्राता देवानां वः कृपानिधिः ॥ ५० ॥ दुष्टहन्ता त्रिलोकेशः शंकरो भक्तवत्सलः । कर्ता भर्ता च हर्ता च सर्वेषां निर्विकारवान् ॥ ५१ ॥ यदा यदा भवेद्दुःखं युष्माकं देवसत्तमाः । तदा तदा मां यूयं वै भजन्तु सुखहेतवे ॥ ५२ ॥ ब्रह्मोवाच इत्याज्ञप्तस्तदा देवा विष्ण्वाद्याः समुनीश्वराः । शिवं प्रणम्य सशिवं कुमारं च मुदान्विताः ॥ ५३ ॥ कथयन्तो यशो रम्यं शिवयोः शाङ्करेश्च तत् । आनन्दं परमं प्राप्य स्वधामानि ययुर्मुने ॥ ५४ ॥ शिवोपि शिवया सार्द्धं सगणः परमेश्वरः । कुमारेणयुतः प्रीत्योवास तस्मिन्गिरौ मुदा ॥ ५५ ॥ इत्येवं कथितं सर्वं कौमारं चरितं मुने । शैवं च सुखदं दिव्यं किमन्यच्छ्रोतुमिच्छसि ॥ ५६ ॥ इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां चतुर्थे कुमारखण्डे स्वामिकार्तिकचरितगर्भितशिवाशिवचरितवर्णनं नाम द्वादशोऽध्यायः ॥ १२ ॥ श्रीगौरीशंकरार्पणमस्तु |