॥ श्रीगणेशाय नमः श्रीगौरीशंकराभ्यां नमः ॥

॥ श्रीशिवमहापुराणम् ॥

॥ द्वितीया रुद्रसंहितायां द्वितीयः सतीखण्डे

अष्टादशोऽध्यायः ॥

शिवसतीविवाहः


नारद उवाच
रुद्रपार्श्वे त्वयि गते किमभूच्चरितं ततः ।
का वार्ता ह्यभवत्तात किं चकार हरः स्वयम् ॥ १ ॥
ब्रह्मोवाच
अथाहं शिवमानेतुं प्रसन्नः परमेश्वरम् ।
आसन्दं हि महादेवं हिमवद्‌गिरिसंस्थितम् ॥ २ ॥
मां वीक्ष्य लोकस्रष्टारमायान्तं वृषभध्वजः ।
मनसा संशयं चक्रे सतीप्राप्तौ मुहुर्मुहुः ॥ ३ ॥
अथ प्रीत्या हरो लोक गतिमाश्रित्य लीलया ।
सत्या भक्त्या च मां क्षिप्रमुवाच प्राकृतो यथा ॥ ४ ॥
ईश्वर उवाच
किमकार्षीत्सुरज्येष्ठ सत्यर्थे त्वत्सुतः स माम् ।
कथयस्व यथा स्वान्तं न दीर्येन्मन्मथेन हि ॥ ५ ॥
धावमानो विप्रयोगो मामेव च सतीं प्रति ।
अभिहन्ति सुरज्येष्ठ त्यक्त्वाऽन्यां प्राणधारिणीम् ॥ ६ ॥
सतीति सततं ब्रह्मन् वद कार्यं करोम्यहम् ।
अभेदान्मम सा प्राप्या तद्विधे क्रियतां तथा ॥ ७ ॥
ब्रह्मोवाच
इति रुद्रोक्तवचनं लोकाचारसुगर्भितम् ।
श्रुत्वाहं नारदमुने सान्त्वयन्नगदं शिवम् ॥ ८ ॥
सत्यर्थं यन्मम सुतो वदतिस्म वृषध्वज ।
तच्छ्रणुष्व निजासाध्यं सिद्धमित्यवधारय ॥ ९ ॥
देया तस्मै मया पुत्री तदर्थं परिकल्पिता ।
ममाभीष्टमिदं कार्यं त्वद्वाक्यादधिकं पुनः ॥ १० ॥
मत्पुत्र्याराधितः शम्भुरेतदर्थं स्वयं पुनः ।
सोप्यन्विष्यति मां यस्मात्तदा देया मया हरे ॥ ११ ॥
शुभे लग्न सुमुहूर्ते समागच्छतु सेति किम् ।
तदा दास्यामि तनयां भिक्षार्थं शम्भवे विधे ॥ १२ ॥
इत्युवाच स मां दक्षस्तस्मात्त्वं वृषभध्वज ।
शुभे मुहूर्ते तद्वेश्म गच्छ तामानयस्व च ॥ १ ३ ॥
इति श्रुत्वा मम वचो लौकिकीं गतिमाश्रितः ।
उवाच विहसन्‌रुद्रो मुने मां भक्तवत्सलः ॥ १४ ॥
रुद्र उवाच
गमिष्ये भवता सार्द्धं नारदेन च तद्‌गृहम् ।
अहमेव जगत्स्रष्टस्तस्मात्त्वं नारदं स्मर ॥ १५ ॥
मरीच्यादीन् स्वपुत्रांश्च मानसानपि संस्मर ।
तैः सार्द्धं दक्षनिलयं गमिष्ये सगणो विधे ॥ १६ ॥
ब्रह्मोवाच
इत्याज्ञप्तोहमीशेन लोकाचारपरेण ह ।
संस्मरं नारदं त्वां च मरीच्यादीन्सुतांस्तथा ॥ १७ ॥
ततःसमागताःसर्वे मानसास्तनयास्त्वया ।
मम स्मरणमात्रेण हृष्टास्ते द्रुतमादरात् ॥ १८ ॥
विष्णुः समागतस्तूर्णं स्मृतो रुद्रेण शैवराट् ।
सस्वसैन्यः कमलया गरुडारूढं एव च ॥ १९ ॥
अध चैत्रसिते पक्षे नक्षत्रे भगदैवते ।
त्रयोदश्यां दिने भानौ निगच्छत्स महेश्वरः ॥ २० ॥
सर्वैः सुरगणैः सार्द्धं ब्रह्मविष्णुपुरःसरैः ।
तथा तैर्मुनिभिर्गच्छन् स बभौ पथि शङ्‌करः ॥ २१ ॥
मार्गे समुत्सवो जातो देवादीनां च गच्छताम् ।
तथा हरगणानां च सानन्दमनसामति ॥ २२ ॥
गजगोव्याघ्रसर्पाश्च जटा चन्द्रकला तथा ।
जग्मुः सर्वे भूषणत्वं यथायोग्यं शिवेच्छया ॥ २३ ॥
ततः क्षणेन बलिना बलीवर्देन योगिना ।
स विष्णुप्रमुखः प्रीत्या प्राप दक्षालयं हरः ॥ २४ ॥
ततो दक्षो विनीतात्मा सम्प्रहृष्टतनूरुहः ।
प्रययौ सम्मुखं तस्य संयुक्तःसकलैर्निजैः ॥ २५ ॥
सर्वे सुरगणास्तत्र स्वयं दक्षेण सत्कृताः ।
पार्श्वे श्रेष्ठं च मुनिभिरुपविष्टा यथाक्रमम् ॥ २६ ॥
परिवार्याखिलान्देवान्गणांश्च मुनिभिर्यथा ।
दक्षः समानयामास गृहाभ्यन्तरतः शिवम् ॥ २७ ॥
अथ दक्षः प्रसन्नात्मा स्वयं सर्वेश्वरं हरम् ।
समानर्च विधानेन दत्त्वासनमनुत्तमम् ॥ २८ ॥
ततो विष्णुं च मां विप्रान्सुरान्सर्वान्गणांस्तथा ।
पूजयामास सद्‌भक्त्या यथोचितविधानतः ॥ २९ ॥
कृत्वा यथोचितां पूजां तेषां पूज्यादिभिस्तथा ।
चकार संविदं दक्षो मुनिभिर्मानसैः पुनः ॥ ३० ॥
ततो मां पितरं प्राह दक्षः प्रीत्या हि मत्सुतः ।
प्रणिपत्य त्वया कर्म कार्यं वैवाहिकं विभो ॥ ३१ ॥
बाढमित्यहमप्युक्त्वा प्रहृष्टैनान्तरात्मना ।
समुत्थाय ततोऽकार्षं तत्कार्यमखिलं तथा ॥ ३२ ॥
ततः शुभे मुहूर्ते हि लग्ने ग्रहबलान्विते ।
सती निजसुतां दक्षो ददौ हर्षेण शम्भवे ॥ ३३ ॥
उद्वाहविधिना सोऽपि पाणिं जग्राह हर्षितः ।
दाक्षायण्या वरतनोस्तदानीं वृषभध्वजः ॥ ३४ ॥
अहं हरिस्त्वदाद्या वै मुनयश्च सुरा गणाः ।
नेमुः सर्वे संस्तुतिभिस्तोषयामासुरीश्वरम् ॥ ३५ ॥
समुत्सवो महानासीन्नृत्यगानपुरःसरः ।
आनन्दं परमं जग्मुः सर्वे मुनिगणाः सुराः ॥ ३६ ॥
कन्या दत्त्वा कृतार्थोऽभूत्तदा दक्षो हि मत्सुतः ।
शिवाशिवौ प्रसन्नौ च निखिलं मङ्‌गलालयम् ॥ ३७ ॥
इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां
द्वितीये सतीखण्डे कन्यादानवर्णनो नामाष्टादशोऽध्यायः ॥ १८ ॥



श्रीगौरीशंकरार्पणमस्तु


GO TOP