ब्रह्मवैवर्तपुराणम्

तृतीयं गणपतिखण्डम् - अष्टादशोऽध्यायः

विघ्नेशविघ्नकथनम् -


नारद उवाच
नारायण महाभाग वेदवेदाङ्‌गपारग ।
पृच्छामि त्वामहं किंचिदतिसंदेहवान्यतः ॥ १ ॥
सुतस्य त्रिदशेशस्य शंकरस्य महात्मनः ।
विघ्ननिघ्नस्य यद्विघ्नमीश्वरस्य कथं प्रभो ॥ २ ॥
परिपूर्णतमः श्रीमान्परमात्मा परात्परः ।
गोलोकनाथः स्वांशेन पार्वतीतनयः स्वयम् ॥ ३ ॥
अहो भगवतस्तस्य मस्तकच्छेदनं विभो ।
ग्रहदृष्ट्या ग्रहेशस्य कथं मे वक्तुमर्हसि ॥ ४ ॥
नारायण उवाच
सावधानं शृणु ब्रह्मन्नितिहासं पुरातनम् ।
विशस्य बभूवेदं विघ्नं येन च नारद ॥ ५ ॥
एकदा शंकरः सूर्यं जघान परमक्रुधा ।
सुमालिमालिहन्तारं शूलेन भक्तवत्सलः ॥ ६ ॥
श्रीसूर्योऽमोघशूलेनाशनितुल्येन तेजसा ।
जहौ स चेतनां सद्यो रथाच्च निपपात ह ॥ ७ ॥
ददर्श कश्यपः पुत्रं मृतमुत्तानलोचनम् ।
कृत्वा वक्षसि तं शोकाद्विललाप भृशं मुहुः ॥ ८ ॥
हाहाकारं सुराश्चक्रुर्विलेपुर्भयकातराः ।
अन्धीभूतं जगत्सर्वं बभूव तमसाऽऽवृतम् ॥ ९ ॥
निष्प्रभं तनयं दृष्ट्‍वा चाशपत्कश्यपः शिवम् ।
तपस्वी ब्रह्मणः पौत्रः प्रज्वलन्ब्रह्मतेजसा ॥ १० ॥
मत्पुत्रस्य यथा वक्षश्छिन्नं शूलेन तेऽद्य वै ।
त्वत्पुत्रस्य शिरश्छिन्नं भविष्यति न संशयः ॥ ११ ॥
शिवश्च गलितक्रोधः क्षणेनैवाऽशुतोषकः ।
ब्रह्मज्ञानेन तं सूर्यं जीवयामास तत्क्षणात् ॥ १२ ॥
ब्रह्मविष्णुमहेशानामंशश्च त्रिगुणात्मकः ।
सूर्यश्च चेतनां प्राप्य समत्तस्थौ पितुः पुरः ॥ १३ ॥
ननाम पितरं भक्त्या शंकरं भक्तवत्सलम् ।
विज्ञाय शंभोः शापं च कश्यपं स चुकोप ह ॥ १४ ॥
विषयान्नैव जग्राह कोपेनैवमुवाच ह ।
विषयांश्च परित्यज्य भजे श्रीकृष्णमीश्वरम् ॥ १५ ॥
सर्वं तुच्छमनित्यं च नश्वरं चेश्वरं विना ।
विहाय मङ्‌गलं सत्यं विद्वान्नेच्छेदमङ्‌गलम् ॥ १६ ॥
देवैश्च प्रेरितो ब्रह्मा समागत्य ससंभ्रमः ।
बोधयित्वा रविं तत्र युयोज विषयेष्वजः ॥ १७ ॥
तस्मै दत्वाऽऽशिषः शंभुर्ब्रह्मा च स्वालयं मुदा ।
जगाम कश्यपश्चैव स्वराशिं रविरेव च ॥ १८ ॥
अथ माली सुमाली च व्याधिग्रस्तौ बभूवतुः ।
श्वित्रौ गलितसर्वाङ्‌गौ शक्तिहीनौ हतप्रभौ ॥ १९ ॥
तावुवाच स्वयं ब्रह्मा युवां च भजतां रविम् ।
सूर्यकोपेन गलितौ युवामेवं हतप्रभौ ॥ २० ॥
सूर्यस्य कवचं स्तोत्रं सर्वं पूजाविधिं विधिः ।
जगाम कथयित्वा तौ ब्रह्मलोकं सनातनः ॥ २१ ॥
ततस्तौ पुष्करं गत्वा सिषेवाते रविं मुने ।
स्नात्वा त्रिकालं भक्त्या च जपन्तौ मन्त्रमुत्तमम् ॥ २२ ॥
ततः सूर्याद्वरं प्राप्य निजरूपौ बभूवतुः ।
इत्येवं कथितं सर्वं किं भूयः श्रोतुमिच्छसि ॥ २३ ॥
इति श्रीब्रह्मवैवर्त महापुराणे गणपतिखण्डे
नारदनारायणसंवादे
विघ्नेशविघ्नकथनं नामाष्टादशोऽध्यायः ॥ १८ ॥


GO TOP