श्रीशुकदेव सांगतात -
( अनुष्टुप् )
वधिला भौम कृष्णाने हजारो वरिल्या स्त्रिया ।
नारदे ऐकता ऐसे झाले आतुर पाहण्या ॥ १ ॥
विभक्त मंदिरांमाजी सोळाहजार नी शत ।
हरीने वरिल्या कैशा एकाच समयास त्या ॥ २ ॥
औत्सुके पाहण्या लीला द्वारकापुरि पातले ।
सपुष्प वृक्ष उद्याने पाहिले भृंग गुंजता ॥ ३ ॥
स्वच्छ तळ्यांमध्ये होती कंज श्वेत नि रक्त ते ।
कौमूद दाटले तैसे हंस सारसचा रव ॥ ४ ॥
रजतो स्पटिकी तेथे नवू लक्ष महालते ।
शोभल्या फरशा तेथे हिरे माणीक ज्यात त्या ॥ ५ ॥
( इंद्रवज्रा )
ते चौक रस्ते सजले हि तैसे
शाला सभास्थान नि मंदिरे ते ।
संमार्जिले तेथ हि सर्व स्थाने
झेंडे पताका नित डौलती तै ॥ ६ ॥
( अनुष्टुप् )
कृष्णाचे तेथची होते ते अंतःपुर सुंदर ।
निर्मिले विश्वकर्माने पूजिती लोकपाल ते ॥ ७ ॥
जास्त सोळा जहाराने राण्यांचे ते महाल तै ।
मोठ्याशा भवना मध्ये देवर्षी पातले पहा ॥ ८ ॥
पोवळ्याचे तिथे खांब सज्जिं वैडूर्य रत्न ते ।
इंद्रनीलांकिता भिंती छतही शोभले तसे ॥ ९ ॥
कैक ते चांदवे तेथे मोत्यांच्या झालरी तयां ।
मंचकी आसनी रत्न हस्तिदंत असेचि ते ॥ १० ॥
फिरती दास दासी त्या व्यग्र कार्यात सर्वची ।
अलंकृत् सर्व ते लोक सर्वची दिव्य ते कसे ॥ ११ ॥
( वसंततिलका )
दीपो नि रत्न तम नाह्सिति तेथ सारा
गंधात धूप जळता निघतो झरोकीं ।
केका करीति मयुरो बघुनी तयाला
वाटे तयांस जलदो नभि दाटले ते ॥ १२ ॥
देवर्षि नारद तिथे बघती हरीला
रुक्मिणी सेवि चवर्या हलवोनि हाते ।
दासी तिथे असुनिया हरिच्या हजारो
रुक्मीणिऽशाच गमती गुणरूप यांनी ॥ १३ ॥
धर्मज्ञ कृष्णमणि हा बहु जाणताही
देवर्षि पाहुनि तदा उठला त्वरेने ।
टेकोनिया मुकुट तो पद वंदि त्यांचे
जोडोनिया करहि आसनि बैसवी की ॥ १४ ॥
गंगा निघे पदि जया जगता गुरू जो
आदर्श दावि जगता स्वय स्वामि कृष्ण ।
ब्रह्मण्य देव बिरुदो हरिसी उचीत
धूवोनि पाय मुनिचे श्रि तीर्थ घेई ॥ १५ ॥
नारायणो नर सखा पुरुषो पुराणो
पूजी मुनीपद तदा बिधिने स्वयेची ।
थोडे नि गोड वदता करि स्वागताते
सेवा कशी करु तुम्हा भगवंत तुम्ही ॥ १६ ॥
देवर्षि नारद म्हणाले -
स्वामी तुम्हीच जगता नच हे नवे की ।
भक्तास प्रेम करणे अन् दंड दुष्टा ।
रक्षावयास जगता तुम्हि जन्म घेता
माहीत तेहि पुरते मजला हरी ते ॥ १७ ॥
भाग्येचे लाभति तुझे पद दर्शनाते
ब्रह्मादि ज्ञानि करिती तव ध्यान नित्य ।
हा एक मार्ग तरण्या भवसागरात
व्हावी कृपा अह्सिच की पद चित्ति राहो ॥ १८ ॥
( अनुष्टुप् )
पुन्हा देवर्षि ते गेल दुसर्या मंदिरी तदा ।
योगमाया पहायाते श्री योगेश्वर कृष्णची ॥ १९ ॥
तिथेही चौरसा खेळे प्रियेच्या सह कृष्ण तो ।
तिथेही भगवान् कृष्णे पूजिले अर्चिले तसे ॥ २० ॥
माहीत नसल्या ऐसे पुसतो कृष्ण नारदा ।
कधी आले करू काय सेवा मी तृप्त हो तुम्ही ॥ २१ ॥
तरीही करणे आज्ञा ब्रह्मरूप तुम्ही असा ।
आज्ञेने करणे धन्य, स्तिमीत मुनि जाहले ॥ २२ ॥
महाली तिसर्या जाता हरी पुत्रास खेळवी ।
महाली पुढच्या जाता स्नानासी कृष्ण बैसले ॥ २३ ॥
कुठे तो हवितो यज्ञीं आवाही देवतास तो ।
द्विजांना जेववी कोठे कुठे नैवेद्य भक्षि तो ॥ २४ ॥
कुठे संध्या करी कोठे मौने गायत्रिते जपे ।
ढाल खड्ग कुठे घेता पवित्रा बदली तसा ॥ २५ ॥
घोडा हत्ती रथी कोठे स्वार होवोनिया फिरे ।
मंचकी झोपला कोठे जाती वंदी स्तुति कुठे ॥ २६ ॥
परामर्श करी कोठे मंत्र्यांशी उद्धादिका ।
सवे वरांगना कोठे जलक्रीडा करी हरी ॥ २७ ॥
कुठे सालंकृता गाई ब्राह्मणा दान देई तो ।
पुराण इतिहासाते ऐकण्या बैसला कुठे ॥ २८ ॥
कुठे पत्नीसवे कृष्ण विनोद हास्य ते करी ।
धर्म अर्थ कुठे सेवी कुठे भोगास लागला ॥ २९ ॥
कुठे एकांति बैसोनी ध्यान लावोनियां स्थिर ।
कुठे तो गुरुसी दान देवोनी सेवि लागला ॥ ३० ॥
नारदे पाहिले कोठे युद्धाच्या गोष्टी तो करी ।
कुठे संधीत बोले नी कुठे रामास बोलतो ॥ ३१ ॥
पुत्र वा पुत्रिचा कोठे समान जोड पाहुनी ।
विधिवत् करतां लग्न धडाकेबाज ही तसे ॥ ३२ ॥
कन्या वाटेस लावी नी कुठे आणावया निघे ।
विराट उत्सवा लोक होती स्तिमित पाहता ॥ ३३ ॥
कुठे यज्ञ करी मोठा देवता पूजने कुठे ।
बगीचे मठ नी कूप बांधता कर्म आचरी ॥ ३४ ॥
मृगया करि तो कोठे सिंधु अश्वासि बैसुनी ।
मेधपशू बधी तेथे यज्ञाच्या करिता हरी ॥ ३५ ॥
कुठे बलदुनी वेष लपोनी हेतु जाणण्या ।
प्रजेत फिरतो तैसा श्री योगेश्वर कृष्ण तो ॥ ३६ ॥
देवर्षे पाहिली माया भगवान् हृषीकेशची ।
वैभवा पाहता ऐशा स्मितेची बोलले असे ॥ ३७ ॥
योएश्वरा तुझी माया अगम्य नकळे कुणा ।
परी ते जाणिता आम्ही भजता सर्व हे कळे ॥ ३८ ॥
चौदाही भुवनी कीर्ती देवाधिदेव रे तुझी ।
द्यावी आज्ञा मला कृष्णा फिरतो गात या लिला ॥ ३९ ॥
भगवान् श्रीकृष्ण म्हणाले -
देवर्षी धर्मवेत्ता मी धार्मीक अनुमोदक ।
वर्ततो शिकवायाते न व्या मोहीत ते तुम्ही ॥ ४० ॥
श्रीशुकदेव सांगतात -
गृहस्थधर्म हा श्रेष्ठ या परी कृष्ण आचरी ।
एकटा जरि तो तैसा नारदा भिन्न भासला ॥ ४१ ॥
अनंत कृष्णशक्ती ती योगमाया बघोनिया ।
वारंवार मुनीला ते आश्चर्य वाटले असे ॥ ४२ ॥
गृहस्था परि श्रीकृष्ण श्रद्धेने धर्म पाळिता ।
द्वारकीं वसला तेणे नारदा बहु अर्चिले ।
प्रसन्ने नारदो गेले कृष्णाला स्मरता मनीं ॥ ४३ ॥
( वसंततिलका )
ना ना करी हरि तशी जग भद्र व्हाया
माणूसरुफ धरुनी करितो लिला त्या ।
सोळा सहस्र अधिका जरि त्यास पत्न्या
सर्वांस तो रमतसे हसता तयांशी ॥ ४४ ॥
लीला तशा न जमल्या जगती कुणाला
जन्म स्थिती नि लय हे हरिचेच हेतु ।
गाता नि ऐकि कथना अनुमोदिता ही
भक्ती मिळेल हरिची पदि चित्त राही ॥ ४५ ॥
