|
॥ श्रीगणेशाय नमः श्रीगौरीशंकराभ्यां नमः ॥
॥ श्रीशिवमहापुराणम् ॥ द्वितीया रुद्रसंहितायां पञ्चमः युद्धखण्डे
द्वात्रिंशोऽध्यायः
शङ्खचूडवधे दूतगमनम्
सनत्कुमार उवाच
अथेशानो महारुद्रो दुष्टकालःसतां गतिः । शङ्खचूडवधं चित्ते निश्चिकाय सुरेच्छया ॥ १ ॥ दूतं कृत्वा चित्ररथं गन्धर्वेश्वरमीप्सितम् । शीघ्रं प्रस्थापयामास शङ्खचूडान्तिके मुदा ॥ २ ॥ सर्वेश्वराज्ञया दूतो ययौ तन्नगरं च सः । महेन्द्रनगरोत्कृष्टं कुबेरभवनाधिकम् ॥ ३ ॥ गत्वा ददर्श तन्मध्ये शङ्खचूडालयं वरम् । राजितं द्वादशैर्द्वारैर्द्वारपालसमन्वितम् ॥ ४ ॥ स दृष्ट्वा पुष्पदन्तस्तु वरं द्वारं ददर्श सः । कथयामास वृत्तान्तं द्वारपालाय निर्भयः ॥ ५ ॥ अतिक्रम्य च तद् द्वारं जगामाभ्यन्तरे मुदा । अतीव सुन्दरं रम्यं विस्तीर्णं समलङ्कृतम् ॥ ६ ॥ स गत्वा शङ्खचूडं तं ददर्श दनुजाधिपम् । वीरमण्डल मध्यस्थं रत्नसिंहासनस्थितम् ॥ ७ ॥ दानवेन्द्रैः परिवृतं सेवितं च त्रिकोटिभिः । शतः कोटिभिरन्यैश्च भ्रमद्भिः शस्त्रपाणिभिः ॥ ८ ॥ एवम्भूतं च तं दृष्ट्वा पुष्पदन्तः सविस्मयः । उवाच रणवृत्तान्तं यदुक्तं शंकरेण च ॥ ९ ॥ पुष्पदन्त उवाच राजेन्द्र शिवदूतोऽहं पुष्पदन्ताभिधः प्रभो । यदुक्तं शंकरेणैव तच्छृणु त्वं ब्रवीमि ते ॥ १० ॥ शिव उवाच राज्यं देहि च देवानामधिकारं हि साम्प्रतम् । नोचेत्कुरु रणं सार्द्धं परेण च मया सताम् ॥ ११ ॥ देवा मां शरणापन्ना देवेशं शंकरं सताम् । अहं क्रुद्धो महारुद्रस्त्वां वधिष्याम्यसंशयम् ॥ १२ ॥ हरोऽस्मि सर्वदेवेभ्यो ह्यभयं दत्तवानहम् । खलदण्डधरोऽहं वै शरणागतवत्सलः ॥ १३ ॥ राज्यं दास्यसि किं वा त्वं करिष्यसि रणं च किम् । तत्त्वं ब्रूहि द्वयोरेकं दानवेन्द्र विचार्य वै ॥ १४ ॥ पुष्पदन्त उवाच इत्युक्तं यन्महेशेन तुभ्यं तन्मे निवेदितम् । वितथं शम्भुवाक्यं न कदापि दनुजाधिप ॥ १५ ॥ अहं स्वस्वामिनं गन्तुमिच्छामि त्वरितं हरम् । गत्वा वक्ष्यामि किं शम्भुं तथा त्वं वद मामिह ॥ १६ ॥ सनत्कुमार उवाच इत्थं च पुष्पदन्तस्य शिवदूतस्य सत्पतेः । आकर्ण्य वचनं राजा हसित्वा तमुवाच सः ॥ १७ ॥ शङ्खचूड उवाच राज्यं दास्ये न देवेभ्यो वीरभोग्या वसुन्धरा । रणं दास्यामि ते रुद्र देवानां पक्षपातिने ॥ १८ ॥
यस्योपरि प्रयायी स्यात्स वीरो भुवेनऽधमः। अतः पूर्वमहं रुद्र त्वां गमिष्याम्यसंशयम् ॥ १९ ॥ प्रभात आगमिष्यामि वीरयात्रा विचारतः । त्वं गच्छाचक्ष्व रुद्राय हीदृशं वचनं मम ॥ २० ॥ इति श्रुत्वा शङ्खचूडवचनं सुप्रहस्य सः । उवाच दानवेन्द्रं स शम्भुदूतस्तु गर्वितम् ॥ २१ ॥ अन्येषामपि राजेन्द्र गणानां शंकरस्य च । न स्थातुं संमुखे योग्यः किं पुनस्तस्य संमुखम् ॥ २२ ॥ स त्वं देहि च देवानामधिकाराणि सर्वशः । त्वमरे गच्छ पातालं यदि जीवितुमिच्छसि ॥ २३ ॥ सामान्यममरं तं नो विद्धि दानवसत्तम । शंकरः परमात्मा हि सर्वेषामीश्वरेश्वरः ॥ २४ ॥ इन्द्राद्याःसकला देवा यस्याज्ञावर्तिनः सदा । सप्रजापतयःसिद्धा मुनयश्चाप्यहीश्वराः ॥ २५ ॥ हरेर्विधेश्च स स्वामी निर्गुणःसगुणः स हि । यस्य भ्रूभङ्गमात्रेण सर्वेषां प्रलयो भवेत् ॥ २६ ॥ शिवस्य पूर्णरूपश्च लोकसंहारकारकः । सतां गतिर्दुष्टहन्ता निर्विकारः परात्परः ॥ २७ ॥ ब्रह्मणोधिपतिः सोऽपि हरेरपि महेश्वरः । अवमान्या न वै तस्य शासना दानवर्षभ ॥ २८ ॥ किं बहूक्तेन राजेन्द्र मनसा संविचार्य च । रुद्रं विद्धि महेशानं परं ब्रह्म चिदात्मकम् ॥ २९ ॥ देहि राज्यं हि देवानामधिकारांश्च सर्वशः । एवं ते कुशलं तात भविष्यत्यन्यथा भयम् ॥ ३० ॥ सन्त्कुमार उवाच इति श्रुत्वा दानवेन्द्रः शङ्खचूडः प्रतापवान् । उवाच शिवदूतं तं भवितव्यविमोहितः ॥ ३१ ॥ शङ्खचूड उवाच स्वतो राज्यं न दास्यामि नाधिकारान् विनिश्चयात् । विना युद्धं महेशेन सत्यमेतद्ब्रवीम्यहम् ॥ ३२ ॥ कालाधीनं जगत्सर्वं विज्ञेयं सचराचरम् । कालाद्भवति सर्वं हि विनश्यति च कालतः ॥ ३३ ॥ त्वं गच्छ शंकरं रुद्रं मयोक्तं वद तत्त्वत । स च युक्तं करोत्वेवं बहुवार्तां कुरुष्व नो ॥ ३४ ॥ सनत्कुमार उवाच इत्युक्त्वा शिवदूतोऽसौ जगाम स्वामिनं निजम् । यथार्थं कथयामास पुष्पदन्तश्च सन्मुने ॥ ३५ ॥ इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां पञ्चमे युद्धखण्डे शङ्खचूडवधे दूतगमनं नाम द्वात्रिंशोऽध्यायः ॥ ३२ ॥ श्रीगौरीशंकरार्पणमस्तु |