ब्रह्मोवाच
वसिष्ठस्य वचः श्रुत्वा सगणोपि हिमालयः ।
विस्मितो भार्यया शैलानुवाच स गिरीश्वरः ॥ १ ॥
हिमालय उवाच
हे मेरो गिरिराट् सह्य गन्धमादन मन्दर ।
मैनाक विन्ध्य शैलेन्द्राःसर्वे शृणुत मद्वचः ॥ २ ॥
वसिष्ठो हि वदत्येवं किं मे कार्यं विचार्यते ।
यथा तथा च शंसध्वं निर्णीय मनसाखिलम् ॥ ३ ॥
ब्रह्मोवाच
तच्छुत्वा वचनं तस्य सुमेरुप्रमुखाश्च ते ।
प्रोचुर्हिमालयं प्रीत्या सुनिर्णीय महीधराः ॥ ४ ॥
शैला ऊचुः
अधुना किं विमर्शेन कृतं कार्यं तथैव हि ।
उत्पन्नेयं महाभाग देवकार्यार्थमेव हि ॥ ५ ॥
प्रदातव्या शिवायेति शिवस्यार्थेऽवतारिणी ।
अनयाराधितो रुद्रो रुद्रेण यदि भाषिता ॥ ६ ॥
ब्रह्मोवाच
एतच्छ्रुत्वा वचस्तेषाम्मेर्वादीनां हिमाचलः ।
सुप्रसन्नतरोऽभूद्वै जहास गिरिजा हृदि ॥ ७ ॥
अरुन्धती च तां मेनां बोधयामास कारणात् ।
नानावाक्यसमूहेनेतिहासैर्विविधैरपि ॥ ८ ॥
अथ सा मेनका शैलपत्नी बुद्ध्वा प्रसन्नधीः ।
मुनीनरुन्धतीं शैलं भोजयित्वा बुभोज च ॥ ९ ॥
अथ शैलवरो ज्ञानी सुसंसेव्य मुनींश्च ताम् ।
उवाच साञ्जलिः प्रीत्या प्रसन्नात्मा गतभ्रमः ॥ १० ॥
हिमाचल उवाच
सप्तर्षयो महाभागा वचः शृणुत मामकम् ।
विस्मयो मे गतः सर्वः शिवयोश्चरितं श्रुतम् ॥ ११ ॥
मदीयं च शरीरं वै पत्नी मेना सुता सुताः ।
ऋद्धिः सिद्धिश्च चान्यद्वै शिवस्यैव न चान्यथा ॥ १२ ॥
ब्रह्मोवाच
इत्युक्त्वा स तदा पुत्रीं दृष्ट्‍वा तत्सादरं च ताम् ।
भूषयित्वा तदङ्‌गानि ऋष्युत्सङ्‌गे न्यवेशयेत् ॥ १३ ॥
उवाच च पुनः प्रीत्या शैलराज ऋषींस्तदा ।
अयं भागो मया तस्मै दातव्य इति निश्चितम् ॥ १४ ॥
ऋषय ऊचुः
शंकरो भिक्षुकस्तेऽथ स्वयं दाता भवान् गिरे ।
भैक्ष्यञ्च पार्वती देवी किमतः परमुत्तमम् ॥ १५ ॥
हिमवन् शिखराणान्ते यद्धेतोः सदृशी गतिः ।
धन्यस्त्वं सर्वशैलानामधिपः सर्वतो वरः ॥ १६ ॥
ब्रह्मोवाच
एवमुक्त्वा तु कन्यायै मुनयो विमलाशयाः ।
आशिषं दत्तवन्तस्ते शिवाय सुखदा भव ॥ १७ ॥

स्पृष्ट्‍वा करेण तां तत्र कल्याणं ते भविष्यति ।
शुक्लपक्षे यथा चन्द्रो वर्द्धन्तां त्वद्‌गुणास्तथा ॥ १८ ॥
इत्युक्त्वा मुनयःसर्वे दत्त्वा ते गिरये मुदा ।
पुष्पाणि फलयुक्तानि प्रत्ययं चक्रिरे तदा ॥ १९ ॥
अरुन्धती तदा तत्र मेनां सा सुसुखी मुदा ।
गुणैश्च लोभयामास शिवस्य परमा सती ॥ २० ॥
हरिद्राकुङ्‌कुमैः शैलश्मश्रूणि प्रत्यमार्जयत् ।
लौकिकाचारमाधाय मंगलायनमुत्तमम् ॥ २१ ॥
ततश्च ते चतुर्थेह्नि सन्धार्य लग्नमुत्तमम् ।
परस्परं च सन्तुष्य सञ्जग्मुः शिवसन्निधिम् ॥ २२ ॥
तत्र गत्वा शिवं नत्वा स्तुत्वा विविधसूक्तिभिः ।
ऊचुः सर्वे वसिष्ठाद्या मुनयः परमेश्वरम् ॥ २३ ॥
ऋषय ऊचुः
देवदेव महादेव परमेश महाप्रभो ।
शृण्वस्मद्वचनं प्रीत्या यत्कृतं सेवकैस्तव ॥ २४ ॥
बोधितो गिरिराजश्च मेना विविधसूक्तिभिः ।
सेतिहासं महेशान प्रबुद्धोसौ न संशयः ॥ २५ ॥
वाक्यदत्ता गिरीन्द्रेण पार्वती ते हि नान्यथा ।
उद्वाहाय प्रगच्छ त्वं गणैर्देवैश्च संयुतः ॥ २६ ॥
गच्छ शीघ्रं महादेव हिमाचलगृहं प्रभो ।
विवाहय यथा रीतिः पार्वतीमात्मजन्मने ॥ २७ ॥
ब्रह्मोवाच
तच्छ्रुत्वा वचनं तेषां लौकिकाचारतत्परः ।
प्रहृष्टात्मा महेशानः प्रहस्येदमुवाच सः ॥ २८ ॥
महेश उवाच
विवाहो हि महाभागा न दृष्टो न श्रुतो मया ।
यथा पुरा भवद्‌भिस्तद्विधिः प्रोच्यो विशेषतः ॥ २९ ॥
ब्रह्मोवाच
तदाकर्ण्य महेशस्य लौकिकं वचनं शुभम् ।
प्रत्यूचुः प्रहसन्तस्ते देवदेवं सदाशिवम् ॥ ३० ॥
ऋषय ऊचुः
विष्णुमाहूय वै शीघ्रं ससमाजं विशेषतः ।
ब्रह्माणं ससुतं प्रीत्या तथा देवं शतक्रतुम् ॥ ३१ ॥
तथा ऋषिगणान्सर्वान् यक्षगन्धर्वकिन्नरान् ।
सिद्धान् विद्याधरांश्चैव तथा चैवाप्सरोगणान् ॥ ३२ ॥
एतांश्चान्यान्प्रभो सर्वानानयस्वेह सादरम् ।
सर्वं संसाधयिष्यन्ति त्वत्कार्यं ते न संशयः ॥ ३३ ॥
ब्रह्मोवाच
इत्युक्त्वा सप्त ऋषयस्तदाज्ञां प्राप्य ते मुदा ।
स्वधाम प्रययुः सर्वे शंसन्तः शङ्करीं गतिम् ॥ ३४ ॥
इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां तृतीये
पार्वतीखण्डे सप्तऋषिवचनं नाम षट्त्रिंशोऽध्यायः ॥ ३६ ॥