|
॥ श्रीगणेशाय नमः श्रीगौरीशंकराभ्यां नमः ॥
॥ श्रीशिवमहापुराणम् ॥ द्वितीया रुद्रसंहितायां तृतीयः पार्वतीखण्डे
दशमोऽध्यायः
भौमोत्पत्तिस्तस्य शिवकृपया ग्रहत्वप्राप्तिश्च
नारद उवाच
विष्णुशिष्य महाभाग विधे शैववर प्रभो । शिवलीलामिमां व्यासात्प्रीत्या मे वक्तुमर्हसि ॥ १ ॥ सतीविरहयुक्शंम्भुः किं चक्रे चरितं तथा । तपः कर्तुं कदायातो हिमवत्प्रस्थमुत्तमम् ॥ २ ॥ शिवाशिवशिवादोऽभूत्कथं कामक्षयश्च मे । तपः कृत्वा कथं प्राप शिवं शम्भुं च पार्वती ॥ ३ ॥ तत्सर्वमपरं चापि शिवसच्चरितं परम् । वक्तुमर्हसि मे ब्रह्मन्महानन्दकरं शुभम् ॥ ४ ॥ सूत उवाच इति श्रुत्वा नारदस्य प्रश्नं लोकाधिपोत्तमः । विधिः प्रोवाच सुप्रीत्या स्मृत्वा शिवपदाम्बुजम् ॥ ९ ॥ ब्रह्मोवाच देवर्षे शैववर्याद्य तद्यशः शृणु चादरात् । पावनं मंगलकरं भक्तिवर्धनमुत्तमम् ॥ ६ ॥ आगत्य स्वगिरिं शम्भुः प्रियाविरहकातरः । सस्मार स्वप्रियां देवीं सतीं प्राणाधिकां हृदा ॥ ७ ॥ गणानाभाष्य शोचंस्तां तद्गुणान्प्रेमवर्धनान् । वर्णयामास सुप्रीत्या दर्शयँल्लौकिकीं गतिम् ॥ ६ ॥ दिगम्बरो बभूवाथ त्यक्त्वा गार्हस्थ्यसद्गतिम् । पुनर्बभ्राम लोकान्वै सर्वांल्लीलाविशारदः ॥ ९ ॥ दर्शनं प्राप्य कुत्रापि सतीविरहदुःखितः । पुनश्च गिरिमायातः शंकरो भक्तशंकरः ॥ १० ॥ समाधाय मनो यत्नात्समाधिं दुःखनाशनम् । चकार च ददर्शासौ स्वरूपं निजमव्ययम् ॥ ११ ॥ इत्थं चिरतरं स्थाणुस्तस्थौ ध्वस्तगुणत्रयः । निर्विकारी परं ब्रह्म मायाधीशः स्वयं प्रभुः ॥ १२ ॥ ततःसमाधिं तत्त्याज व्यतीयुर्ह्यमिताः समाः । यदा तदा बभूवाशु चरितं तद्वदामि वः ॥ १३ ॥ प्रभोर्ललाटदेशात्तु यत्पृषच्छ्रमसम्भवम् । पपात धरणौ तत्र स बभूव शिशुर्द्रुतम् ॥ १४ ॥
चतुर्भुजोऽरुणाकारो रमणीयाकृतिर्मुने । अलौकिकद्युतिः श्रीमाँस्तेजस्वी परदुःसहः ॥ १५ ॥ रुरोद स शिशुस्तस्य पुरो हि परमेशितुः । प्राकृतात्मजवत्तत्र भवाचाररतस्य हि ॥ १६ ॥ तदा विचार्य सुधिया धृत्वा सुस्त्रीतनुं क्षितिः । आविर्बभूव तत्रैव भयमानीय शंकरात् ॥ १७ ॥ तं बलं द्रुतमुत्थाय क्रोडयां निदधे वरम् । स्तन्यं साऽपाययत्प्रीत्या दुग्धं स्वोपरिसम्भवम् ॥ १८ ॥ चुचुम्ब तन्मुखं स्नेहात्स्मित्वा क्रीडयदात्मजम् । सत्यभावात्स्वयं माता परमेशहितावहा ॥ १९ ॥ तद्दृष्ट्वा चरितं शम्भुः कौतुकी सूतिकृत्कृती । अन्तर्यामी विहस्याथोवाच ज्ञात्वा रसां हरः ॥ २० ॥ धन्या त्वं धरणि प्रीत्या पालयैतं सुतं मम । त्वय्युद्भूतं श्रमजलान् महातेजस्विनो वरम् ॥ २१ ॥ मम श्रमकभूर्बालो यद्यपि प्रियकृत्क्षिते । त्वन्नाम्ना स्याद्भवेत्ख्यातस्त्रितापरहितः सदा ॥ २२ ॥ असौ बालः कुदाता हि भविष्यति गुणी तव । ममापि सुखदाता हि गृहाणैनं यथारुचि ॥ २३ ॥ ब्रह्मोवाच इत्युक्त्वा विररामाथ किञ्चिद्विरहमुक्तधीः । लोकाचारकरो रुद्रो निर्विकारी सतां प्रियः ॥ २४ ॥ अपि क्षितिर्जगामाशु शिवाज्ञामधिगम्य सा । स्वस्थानं ससुता प्राप सुखमात्यन्तिकं च वै ॥ २५ ॥ स बालो भौम इत्याख्यां प्राप्य भूत्वा युवा द्रुतम् । तस्यां काश्यां चिरं कालं सिषेवे शंकरं प्रभुम् ॥ २६ ॥ विश्वेश्वरप्रसादेन ग्रहत्वं प्राप्य भूमिजः । दिव्यं लोकं जगामाशु शुक्रलोकात्परं वरम् ॥ २७ ॥ इत्युक्तं शम्भुचरितं सतीविरहसंयुतम् । तपस्याचरणं शम्भोः शृणु चादरतो मुने ॥ २८ ॥ इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां तृतीये पार्वतीखण्डे भौमोत्पत्तिशिवलीलावर्णनं नाम दशमोऽध्यायः ॥ १० ॥ श्रीगौरीशंकरार्पणमस्तु |