|
॥ श्रीगणेशाय नमः श्रीगौरीशंकराभ्यां नमः ॥
॥ श्रीशिवमहापुराणम् ॥ ॥ द्वितीया रुद्रसंहितायां द्वितीयः सतीखण्डे
एकत्रिंशोध्यायः ॥
आकाशवाणी
ब्रह्मोवाच
एतस्मिन्नन्तरे तत्र नभोवाणी मुनीश्वर । अवोचच्छृण्वतां दक्षसुरादीनां यथार्थतः ॥ १ ॥ व्योमवाण्युवाच रे रे दक्ष दुराचार दम्भाचारपरायण । किं कृतं ते महामूढ कर्म चानर्थकारकम् ॥ २ ॥ न कृतं शैवराजस्य दधीचेर्वचनस्य हि । प्रमाणं तत्कृते मूढ सर्वानन्दकरं शुभम् ॥ ३ ॥ निर्गतस्ते मखाद्विप्रः शापं दत्त्वा सुदुःसहम् । ततोपि बुद्धं किञ्चिन्नो त्वया मूढेन चेतसि ॥ ४ ॥ ततः कृतः कथं नो वै स्वपुत्र्यास्त्वादरः परः । समागतायाः सत्याश्च मंगलाया गृहं स्वतः ॥ ५ ॥ सतीभवौ नार्चितौ हि किमिदं ज्ञानदुर्बल । ब्रह्मपुत्र इति वृथा गर्वितोसि विमोहितः ॥ ६ ॥ सा सत्येव सदाराध्या सर्वा पापफलप्रदा । त्रिलोकमाता कल्याणी शंकरार्द्धाङ्गभागिनी ॥ ७ ॥ सा सत्येवार्चिता नित्यं सर्वसौभाग्यदायिनी । माहेश्वरी स्वभक्तानां सर्वमंगलदायिनी ॥ ८ ॥ सा सत्येवार्चिता नित्यं संसारभयनाशिनी । मनोऽभीष्टप्रदा दैवी सर्वोपद्रवहारिणी ॥ ९ ॥ सा सत्येवार्चिता नित्यं कीर्तिसम्पत्प्रदायिनी । परमा परमेशानी भुक्तिमुक्तिप्रदायिनी ॥ १० ॥ सा सत्येव जगद्धात्री जगद्रक्षणकारिणी । अनादिशक्तिः कल्पान्ते जगत्संहारकारिणी ॥ ११ ॥ सा सत्येव जगन्माया विष्णुमाता विलासिनी । ब्रह्मेन्द्रचन्द्रवह्न्यर्कदेवादिजननी स्मृता ॥ १२ ॥ सा सत्येव तपोधर्मदातादिफलदायिनी । शम्भुशक्तिर्महादेवी दुष्टहन्त्री परात्परा ॥ १३ ॥ ईदृग्विधा सती देवी यस्य पत्नी सदा प्रिया । तस्यै भागो न दत्तस्ते मूढेन कुविचारिणा ॥ १४ ॥ शम्भुर्हि परमेशानः सर्वस्वामी परात्परः । विष्णुब्रह्मादिसंसेव्यः सर्वकल्याणकारकः ॥ १५ ॥ तप्यते हि तपः सिद्धैरेतद्दर्शनकाङ्क्षिभिः । युज्यते योगिभिर्योगैरेतद्दर्शनकाङ्क्षिभिः ॥ १६ ॥ अनन्तधनधान्यानां यागादीनां तथैव च । दर्शनं शंकरस्यैव महत्फलमुदाहृतम् ॥ १७ ॥ शिव एव जगद्धाता सर्वविद्यापतिः प्रभुः । आदिविद्यावरस्वामी सर्वमंगलमंगलः ॥ १८ ॥ तच्छक्तेर्न कृतो यस्मात्सत्करोऽद्य त्वया खल । अतएवाऽध्वरस्यास्य विनाशो हि भविष्यति ॥ १९ ॥
अमंगलं भवत्येव पूजार्हाणामपूजया । पूज्यमाना च नासौ हि यतः पूज्यतमा शिवा ॥ २० ॥ सहस्रेणापि शिरसां शेषो यत्पादजं रजः । वहत्यहरहः प्रीत्या तस्य शक्तिः शिवा सती ॥ २१ ॥ यत्पादपद्ममनिशं ध्यात्वा सम्पूज्य सादरम् । विष्णुविष्णुत्वमापन्नस्तस्य शम्भोः प्रिया सती ॥ २२ ॥ यत्पादपद्ममनिशं ध्यात्वा सम्पूज्य सादरम् । ब्रह्मा ब्रह्मत्वमापन्नस्तस्य शम्भोः प्रिया सती ॥ २३ ॥ यत्पादपद्ममनिशं ध्यात्वा सम्पूज्य सादरम् । इन्द्रादयो लोकपालाः प्रापुःस्वं स्वं परं पदम् ॥ २४ ॥ जगत्पिता शिवः शक्तिर्जगन्माता च सा सती । सत्कृतौ न त्वया मूढ कथं श्रेयो भविष्यति ॥ २५ ॥ दौर्भाग्यं त्वयि सङ्क्रान्तं सङ्क्रान्तास्त्वयि चापदः । यौ चानाराधितौ भक्त्या भवानीशंकरौ च तौ ॥ २६ ॥ अनभ्यर्च्य शिवं शम्भुं कल्याणं प्राप्नुयामिति । किमस्ति गर्वो दुर्वारः स गर्वोद्य विनश्यति ॥ २७ ॥ सर्वेशविमुखो भूत्वा देवेष्वेतेषु कस्तव । करिष्यति सहायं तं न ते पश्यामि सर्वथा ॥ २८ ॥ यदि देवाः करिष्यन्ति साहाय्यमधुना तव । तदा नाशं समाप्स्यन्ति शलभा इव वह्निना ॥ २९ ॥ ज्वलत्वद्य मुखं ते वै यज्ञध्वंसो भवत्वति । सहायास्तव यावन्तस्ते ज्वलन्त्वद्य सत्वरम् ॥ ३० ॥ अमराणां च सर्वेषां शपथोऽमंगलाय ते । करिष्यन्त्यद्य साहाय्यं यदेतस्य दुरात्मनः ॥ ३१ ॥ निर्गच्छन्त्वमराः स्वोकमेतदध्वरमण्डपात् । अन्यथा भवतो नाशो भविष्यत्यद्य सर्वथा ॥ ३२ ॥ निर्गच्छन्त्वपरे सर्वे मुनिनागादयो मखात् । अन्यथा भवतां नाशो भविष्यत्यद्य सर्वथा ॥ ३३ ॥ निर्गच्छ त्वं हरे शीघ्रमेतदध्वरमण्डपात् । अन्यथा भवतो नाशो भविष्यत्यद्य सर्वथा ॥ ३४ ॥ निर्गच्छ त्वं विधे शीघ्रमेतदध्वरमण्डपात् । अन्यथा भवतो नाशो भविष्यत्यद्य सर्वथा ॥ ३५ ॥ ब्रह्मोवाच इत्युक्त्वाध्वरशालायामखिलायां सुसंस्थितान् ॥ व्यरमत्सा नभोवाणी सर्वकल्याणकारिणी ॥ ३६ ॥ तच्छ्रुत्वा व्योमवचनं सर्वे हर्यादयः सुराः । अकार्षुर्विस्मयं तात मुनयश्च तथाऽपरे ॥ ३७ ॥ इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां द्वितीये सतीखण्डे सत्युपाख्याने नभोवाणीवर्णनं नामैकत्रिंशोऽध्यायः ॥ ३१ ॥ श्रीगौरीशंकरार्पणमस्तु |