नारद उवाच
मौनीभूता यदा सासीत्सती शंकरवल्लभा ।
चरित्रं किमभूत्तत्र विधे तद्वद चादरात् ॥ १ ॥
ब्रह्मोवाच
मौनीभूता सती देवी स्मृत्वा स्वपतिमादरात ।
क्षितावुदीच्यां सहसा निषसाद प्रशान्तधीः ॥ २ ॥
जलमाचम्य विधिवत् संवृता वाससा शुचिः ।
दृङ्निमील्य पतिं स्मृत्वा योगमार्गं समाविशत् ॥ ३ ॥
कृत्वासमानावनिलौ प्राणापानौ सितानना ।
उत्थाप्योदानमथ च यत्नात्सा नाभिचक्रतः ॥ ४ ॥
हृदि स्थाप्योरसि धिया स्थितं कण्ठाद्‌भ्रुवोः सती ।
अनिन्दितानयन्मध्यं शंकरप्राणवल्लभा ॥ ५ ॥
एवं स्वदेहं सहसा दक्षकोपाज्जिहासती ।
दग्धे गात्रे वायुशुचिर्धारणं योगमार्गतः ॥ ६ ॥
ततःस्वभर्तुश्चरणं चिन्तयन्ती न चापरम् ।
अपश्यत्सा सती तत्र योगमार्गनिविष्टधीः ॥ ७ ॥
हतकल्मषतद्देहः प्राप तच्च तदग्निना ।
भस्मसादभवत्सद्यो मुनिश्रेष्ठ तदिच्छया ॥ ८ ॥
तत्पश्यतां च खे भूमौ वादोऽभूत्सुमहांस्तदा ।
हाहेति सोद्‌भुतश्चित्रः सुरादीनां भयावहः ॥ ९ ॥
हन्त प्रिया परा शम्भोर्देवी दैवतमस्य हि ।
जहादसून् सती केन सुदुष्टेन प्रकोपिता ॥ १० ॥
अहो त्वनात्म्यं सुमहदस्य दक्षस्य पश्यतः ।
चराचरं प्रजा यस्य यत्पुत्रस्य प्रजापतेः ॥ ११ ॥
अहोद्य द्विमनाऽभूत्सा सती देवी मनस्विनी ।
वृषध्वजप्रियाऽभीक्ष्णं मानयोग्या सतां सदा ॥ १२ ॥
सोऽयं दुर्मर्षहृदयो ब्रह्मधृक् स प्रजापतिः ।
महतीमपकीर्तिं हि प्राप्स्यति त्वखिले भवे ॥ १३ ॥
यत्स्वाङ्‌गजां सुतां शम्भुद्विट् न्यषेधत्समुद्यताम् ।
महानरकभोगी स मृतये नोऽपराधतः ॥ १४ ॥
वदत्येवं जने सत्या दृष्ट्‍वाऽसुत्यागमद्‌भुतम् ।
द्रुतं तत्पार्षदाः क्रोधादुदतिष्ठन्नुदायुधाः ॥ १५ ॥
द्वारि स्थिता गणाःसर्वे रसायुतमिता रुषा ।
शंकरस्य प्रभावात्तेऽक्रुध्यन्नतिमहाबलाः ॥ १६ ॥

हाहाकारमकुर्वंस्ते धिग् धिग् नो नेति वादिनः ।
उच्चैःसर्वेऽसकृद्वीराः शंकरस्य गणाधिपाः ॥ १७ ॥
हाहाकारेण महता व्याप्तमासीद्दिगन्तरम् ।
सर्वे प्रापन् भयं देवा मुनयोऽन्येपि ते स्थिताः ॥ १८ ॥
गणाः संमन्त्र्य ते सर्वेऽभूवन् क्रुद्धा उदायुधाः ।
कुर्वन्तः प्रलयं वाद्यैः शस्त्रैर्व्याप्तं दिगन्तरम् ॥ १९ ॥
शस्त्रैरघ्नन्निजाङ्‌गानि केचित्तत्र शुचाकुलाः ।
शिरोमुखानि देवर्षे सुतीक्ष्णैः प्राणनाशिभिः ॥ २० ॥
इत्थं ते विलयं प्राप्ता दाक्षायण्या समं तदा ।
गणायुते द्वे च तदा तदद्‌भुतमिवाभवत् ॥ २१ ॥
गणा नाशाऽवशिष्टा ये शंकरस्य महात्मनः ।
दक्षं तं क्रोधितं हन्तुमुदतिष्ठन्नुदायुधाः ॥ २२ ॥
तेषामापततां वेगं निशम्य भगवान् भृगुः ।
यज्ञघ्नघ्नेन यजुषा दक्षिणाग्नौ जुहोन्मुने ॥ २३ ॥
हूयमाने च भृगुणा समुत्पेतुर्महासुराः ।
ऋभवो नाम प्रबला वीरास्तत्र सहस्रशः ॥ २४ ॥
तैरलातायुधैस्तत्र प्रमथानां मुनीश्वर ।
अभूद्युद्धं सुविकटं शृण्वतां रोमहर्षणम् ॥ २५ ॥
ऋभुभिस्तैर्महावीरैर्हन्यमानाः समन्ततः ।
अयत्नयानाः प्रमथा उशद्‌भिर्ब्रह्मतेजसा ॥ २६ ॥
एवं शिवगणास्ते वै हता विद्राविता द्रुतम् ।
शिवेच्छया महाशक्त्या तदद्‌भुतमिवाऽभवत् ॥ २७ ॥
तद्दृष्ट्‍वा ऋषयो देवाः शक्राद्याः समरुद्‌गणाः ।
विश्वेश्विनौ लोकपालास्तूष्णीम्भूतास्तदाऽभवन् ॥ २८ ॥
केचिद्विष्णुं प्रभुं तत्र प्रार्थयन्तः समन्ततः ।
उद्विग्ना मन्त्रयन्तश्च विघ्नाभावं मुहुर्मुहुः ॥ २९ ॥
सुविचार्योदर्कफलं महोद्विग्नाःसुबुद्धयः ।
सुरविष्ण्वादयोभूवनस्तन्नाशाद्रावणान्मुहुः ॥ ३० ॥
एवम्भूतस्तदा यज्ञो विघ्नो जातो दुरात्मनः ।
ब्रह्मबन्धोश्च दक्षस्य शंकरद्रोहिणो मुने ॥ ३१ ॥
इति श्रीशिवमहापुराणे द्वितीयायां रुद्रसंहितायां द्वितीये
सतीखण्डे सत्युपाख्याने सतीदेहत्यागोपद्रववर्णनं नाम त्रिंशोऽध्यायः ॥ ३० ॥