समश्लोकी श्रीमद्‌भागवत महापुराण

स्कंध १० वा - अध्याय ४० वा

अक्रूराकडून भगवान् श्रीकृष्णाची स्तुति -

[ Right click to 'save audio as' for downloading Audio ]

( इंद्रवज्रा )
अक्रूर म्हणाले -
प्रभो नमस्ते मुळ हेतु तूची
     नाभीत ब्रह्मा तव जन्मला की ।
जो निर्मितो सर्व चराचराला
     मी रे तुझ्या या चरणा नमीतो ॥ १ ॥
तू इंद्रियांचा अधिदेव तैसा
     ती पंचभूतेहि तुझीच रूपे ।
चराचराचा तुचि एक हेतू
     ही सृष्टि सारी तव रूप आहे ॥ २ ॥
अनात्म सारे जड विश्व ऐसे
     म्हणोनि त्यांना कळणे न रूप ।
ब्रह्मा तुझा तो जरि अंश सत्य
     रजोगुणी त्यां नकळे स्वरूप ॥ ३ ॥
( अनुष्टुप् )
ध्याती योगी तुला ध्यानी अंतर्यामी अशा रुपा ।
महापुरुष ते ध्याती परमात्मी रुपा तुझ्या ॥ ४ ॥
त्रैविद्यावादि ते कैक सांगती रूप ते तुझे ।
करिती यज्ञ ते श्रेष्ठ यज्ञदेवा उपासिती ॥ ५ ॥
ज्ञानी संन्यास घेवोनी शांतभावात राहती ।
ज्ञानयज्ञी तसे ज्ञानी पूजिती ज्ञानरूप ते ॥ ६ ॥
वैष्णवो पंचरात्रीत चतुर्व्यूहादि रूप ते ।
एक नारायणो रूपा विधिने पूजिती तुला ॥ ७ ॥
शैव ते शंकरद्वारा शिवरूपास पूजिती ।
अनेक भेद ते त्यात आचार्य मार्ग तेवढे ॥ ८ ॥
भेदाने भजती ते ती सर्वपूजा तुझी असे ।
सर्वेश्वर असा तूं तो देवतांरूप ते तुझे ॥ ९ ॥
पर्वतीच्या नद्या सार्‍या सागतां मिळती तसे ।
अनेक भक्तिच्या मार्गे सर्व ते तुज पूजिती ॥ १० ॥
वस्त्रात सूत जैं होते तसा तू या चराचरी ।
त्रैगुणी भरला तूची सदैव ओतप्रोत की ॥ ११ ॥
( इंद्रवज्रा )
तू सर्वव्यापी तरि तू निराळा
     तू साक्षि सार्‍या मनवृत्ति लागी ।
अज्ञानकंदो भ्रमती समस्त
     अलिप्त तू तो तुजला नमस्ते ॥ १२ ॥
अग्नी मुखो नी तव पाय पृथ्वी
     ते सूर्य चंद्रो नयने दिशा ज्या ।
त्या कर्ण स्वर्गा तव शीर शोभे
     भुजात देवो बगली समुद्र ।
ती प्राणशक्ती तव वायु वाहे
     संकल्प रूपेचि उपासनेला ॥ १३ ॥
त्या औषधी रोम रोमात सार्‍या
     ते केश मेघो गिरि अस्थि त्या की ।
त्या पापण्याशी दिन रात्र होय
     ही वृष्टि वीर्यो रुपि कल्पिलेली ॥ १४ ॥
औदुंबराच्या फळि कीट जैसे
     फळांपरी ते रुप लोकपाल ।
उपासनेला परि कल्पिलेले
     मनोमयी पूरुष रूप त्याचे ॥ १५ ॥
( अनुष्टुप् )
क्रीडार्थ धरिशी रूपे लोकांचा शोक हारिशी ।
यश ते निर्मलो ऐसे गातात लोक ते पुन्हा ॥ १६ ॥
रक्षिण्या वेद तू घेशी मत्स्यावतार तो तसा ।
हैग्रीव वधिण्या दैत्य नमितो तेहि रूप मी ॥ १७ ॥
विशाल कूर्मरूपाने मंदराचल धारिला ।
क्षित्युद्धारा वराहोही त्या रूपा नमि मी पुन्हा ॥ १८ ॥
नृसिंहरूप तू घेशी भक्तप्रल्हाद रक्षिण्या ।
वामनो व्यापिशी विश्व तुजला प्रणिपातहा ॥ १९ ॥
नमो परशुरामाला गर्वी क्षत्रीय मारिशी ।
नमस्ते रघुवीराला रावणा तूच मारिशी ॥ २० ॥
नमस्ते वासुदेवाला नमो संकर्षणासही ।
प्रद्युम्न अनिरुद्धो या रूपालाही मनो नमः ॥ २१ ॥
नमो बुद्धास शुद्धाला दैत्य दानव मोहना ।
म्लेंच्छप्राय नृपा मारी कल्की तू तूजला नमो ॥ २२ ॥
भगवान् सर्व हे जीव मायेने मोहिले पहा ।
मी माझे म्हणती सर्व फिरती कर्ममार्गि ते ॥ २३ ॥
स्वप्नवत् सर्व ही सृष्टी घर दारा नि पुत्र ते ।
धन नी स्वजनी सारे सत्य मानिता फसे ॥ २४ ॥
अनित्या नित्य मी मानी दुःखाला सुख मानिले ।
द्वंद्वात रमलो नित्य विसरे सत्य तू प्रिया ॥ २५ ॥
शेवाळ पाहता मूढ खालचे जल नेणती ।
मृगजळा परे सौख्य भटके त्याज साठि की ॥ २६ ॥
अक्षर ज्ञान ना जाणी कर्म संकल्प हो मनी ।
दुर्दम्य विषयो सारे मन ना रोधु मी शके ॥ २७ ॥
( वसंततिलका )
ऐसा भवात फिरुनी तव छत्रि आलो ।
     हाही तुझाचि गमतो मजला प्रसाद ।
येताचि काळ भवमुक्तहि जीव होण्या ।
     तो संत संग घडतो मनही स्थिरावे ॥ २८ ॥
( अनुष्टुप् )
नमो विज्ञान रूपाला अधिष्ठाता जिवास तू ।
विश्वाचा नियता तूची ब्रह्मानंता तुला नमो ॥ २९ ॥
नमस्ते वासुदेवाला सर्व भूतात साक्षितू ।
नमितो मी हृषीकेशा रक्ष मी शरणी तुझ्या ॥ ३० ॥

॥ इति श्रीमद्‌भागवती महापुराणी पारमहंसी संहिता ।
विष्णुदास वसिष्ठ समश्लोकी मराठी रूपांतर चाळिसावा अध्याय हा ॥
हरिः ॐ तत्सत् श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥

GO TOP