अग्निपुराणम्

द्वात्रिंशोऽध्यायः

निर्वाणदीक्षासिद्‌ध्यर्थानां संस्काराणां वर्णनम् -


अग्निरुवाच -
निर्वाणादिषु दीक्षासु चत्त्वारिंशत्तथाष्ट च ।
संस्कारान् कारयेद्धीमान् शृणुतान्यैः सुरो भवेत् ॥ १ ॥
गर्भाधानन्तु योन्यां वै ततः पुंसवनं चरेत् ।
सीमन्तोन्नयनञ्चैव जातकर्म च नाम च ॥ २ ॥
अन्नाशनं ततश्चूडा ब्रह्मचर्यव्रतानि च ।
चत्वारि वैष्णवी पार्थी भौतिकी श्रोत्रिकी तथा ॥ ३ ॥
गोदानं सूतकत्वञ्च पाकयज्ञाश्च सप्त ते ।
अष्टका पार्वणश्राद्धं श्रावण्यग्रायणीति च ॥ ४ ॥
चैत्री चाश्वयुजी सप्त हविर्यज्ञांश्च तान् शृणु ।
आधानञ्चाग्निहोत्रञ्च दर्शो वै पौर्णमासकः ॥ ५ ॥
चातुर्मास्यं पशुबन्धः सौत्रामणिरथापरः ।
सोमसंस्थाः सप्त शृणु अग्निष्टोमः क्रतूत्तमः ॥ ६ ॥
अत्यग्निष्टोम उक्थश्च षोडशो वाजपेयकः ।
अतिरात्राप्तोर्यामश्च सहस्रेशाः सवा इमे ॥ ७ ॥
हिरण्याङ्‌घ्रिर्हिरण्याक्षो हिरण्यमित्र इत्यतः ।
हिरण्यपाणिर्हेमाक्षो हेमाङ्‌गो हेमसूत्रकः ॥ ८ ॥
हिरण्यास्यो हिरण्याङ्‌गो हेमजिह्वो हिरण्यवान् ।
अश्वमेधो हि सर्वेशो गुणाश्चाष्टाथ तान् शृणु ॥ ९ ॥
दया च सर्वभूतेषु क्षान्तिश्चैव तथार्जवम् ।
शौचं चैवमनायासो मङ्‌गलं चापरो गुणः ॥ १० ॥
अकार्पण्यञ्चास्पृहा च मूलेन जुहुयाच्छतम् ।
सौरशाक्तेयविष्ण्वीशदीक्षास्त्वेते समाः स्मृताः ॥ ११ ॥
संस्कारैः संस्कृतश्चैतैर्भुक्तिमुक्तिमवाप्नुयात् ।
सर्वरोगाद्विनिर्मुक्तो देववद्वर्तते नरः ।
जप्याद्धोमात्पूजनाच्च ध्यानाद्देवस्य चेष्टभाक् ॥ १२ ॥
इति आदिमहापुराणे आग्नेये
निर्वाणदीक्षासिद्‌ध्यर्थानां संस्काराणां वर्णनं नाम द्वात्रिंशोऽध्यायः


GO TOP