अग्निपुराणम्

एकविंशोऽध्यायः

विष्ण्वादिदेवतानां सामान्यपूविधाजानम् -


नारद उवाच -
सामान्यपूजां विष्ण्वादेर्वक्ष्ये मन्त्रांश्च सर्वदान् ।
समस्तपरिवाराय अच्युताय नमो यजेत् ॥ १ ॥
धात्रे विधात्रे गङ्गायै यमुनायै निधी तथा ।
द्वारश्रियं वस्तुनवं शक्तिं कूर्म्ममनन्तकम् ॥ २ ॥
पृथिवीं धर्मकं ज्ञानं वैराग्यैश्वर्यमेव च ।
अधर्मादीन् कन्दनालपद्मकेशरकर्णिकाः ॥ ३ ॥
ऋग्वेदाद्यं कृताद्यञ्च सत्वाद्यर्कादिमण्डलम् ।
विमलोत्कर्षिणी ज्ञाना क्रिया योगा च ता यजेत् ॥ ४ ॥
प्रह्वीं सत्यां तथेशानानुग्रहासनमूर्तिकाम् ।
दुर्गां गिरं गणं क्षेत्रं वासुदेवादिकं यजेत् ॥ ५ ॥
हृदयञ्च शिरः शूलं वर्मनेत्रमथास्त्रकम् ।
शङ्खं चक्रं गदां पद्मं श्रीवत्सं कौस्तुभं यजेत् ॥ ६ ॥
वनमालां श्रियं पुष्टिं गरुडं गुरुमर्चयेत् ।
इन्द्रमग्निं यमं रक्षो जलं वायुं धनेश्वरम् ॥ ७ ॥
ईशानन्तमजं चास्त्रं वाहनं कुमुदादिकम् ।
विष्वक्सेनं मण्डलादौ सिद्धिः पूजादिना भवेत् ॥ ८ ॥
शिवपूजाथ सामान्या पूर्वं नन्दिनमर्चयेत् ।
महाकालं यजेद्‌गङ्गां यमुनाञ्च गणादिकम् ॥ ९ ॥
गिरं श्रियं गुरुं वास्तुं शक्यादीन् धर्मकादिकं ।
वामा ज्येष्ठा तथा रौद्री काली कलविकारिणी ॥ १० ॥
बलविकरिणी चापि बलप्रमथिनी क्रमात् ।
सर्वभूतदमनी च मदनोन्मादिनी शिवा ॥ ११ ॥
हां हुं हां शिवमूर्तये साङ्गवक्त्रं शिवं यजेत् ।
हौं शिवाय हामित्यादि हामीशानादिवक्त्रकम् ॥ १२ ॥
ह्रीं गौरीं गं गणः शक्रमुखाश्चण्डीहृतादिकाः ।
क्रमात्सूर्यार्चने मन्त्रा दण्डी पूज्यश्च पिङ्गलः ॥ १३ ॥
उच्चैःश्रवाश्चारुणश्च प्रभूतं विमलं यजेत् ।
साराध्योऽपरमसुखं स्कन्दाद्यं मध्यतो यजेत् ॥ १४ ॥
दीप्ता सूक्ष्मा जया भद्रा विभूतिर्विमला तथा ।
अमोघा विद्युता चैव पूज्याथ सर्वतोमुखी ॥ १५ ॥
अर्कासनं हि हं खं खं सोल्कायेति च मूर्तिकम् ।
ह्रां ह्रीं सः सूर्याय नम आं नमो हृदयाय च ॥ १६ ॥
अर्काय शिरसे तद्वदग्नीशासुरवायुगान् ।
भूर्भुवः स्वरे ज्वालिनि शिखा हुं कवचं स्मृतम् ॥ १७ ॥
भां नेत्रं हस्तथार्कास्त्रं राज्ञी शक्तिश्च निष्कुभा ।
सोमोऽङ्गारकोऽथ बुधो जीवः शुक्रः शनिः क्रमात् ॥ १८ ॥
राहुः केतुस्तेजश्चण्डः सङ्क्षेपादथ पूजनम् ।
आसनं मूर्तये मूलं हृदाद्यं परिचारकः ॥ १९ ॥
विष्ण्वासनं विष्णुर्मूर्ते रां श्रीं श्रीं श्रीधरो हरिः ।
ह्रीं सर्वमूर्तिमन्त्रोऽयमिति त्रैलोक्यमोहनः ॥ २० ॥
ह्रीं हृषीकेशः क्लीं विष्णुः स्वरैः दीर्घैः हृदादिकम् ।
समस्तैः पञ्चमी पूजा सङ्ग्रामादौ जयादिदा ॥ २१ ॥
चक्रं गदां क्रमाच्छङ्खं मुषलं खड्गशार्ङ्गकम् ।
पाशाङ्कुशौ च श्रीवत्सं कौस्तुभं वनमालया ॥ २२ ॥
श्रीं श्रीर्महालक्ष्मीतार्क्ष्यो गुरुरिन्द्रादयोऽर्चनम् ।
सरस्वत्यासनं मूर्तिरौं ह्रीं दधी सरस्वती ॥ २३ ॥
हृदाद्या लक्ष्मीर्मेधा च कलातुष्टिश्च पुष्टिका ।
गौरी प्रभामती दुर्गा गणो गुरुश्च क्षेत्रपः ॥ २४ ॥
तथा गं गणपतये च ह्रीं गौर्यै च श्रीं श्रियै ।
ह्रीं त्वरितायै ह्रीं सौ त्रिपुरा चतुर्थ्यन्तनमोऽन्तकाः ॥ २५ ॥
प्रणवाद्याश्च नामाद्यमक्षरं बिन्दुसंयुतम् ।
ॐ युतं वा सर्वमन्त्रपूजनाज्जपतः स्मृताः ॥ २६ ॥
होमात्तिलघृताद्यैश्च धर्मकामार्थमोक्षदाः ।
पूजामन्त्रान् पठेद्यस्तु भुक्तभोगो दिवं व्रजेत् ॥ २७ ॥
इति आदिमहापुराणे आग्नेये
विष्ण्वादिदेवतासामान्यपूजाविधानवर्णनं नाम एकविंशतितमोऽध्यायः ॥ २१ ॥


GO TOP