• मुखपृष्ठ
• षड्‍दर्शने
  • ब्रह्मसूत्रे
    • प्रस्तावना
    • मराठी अनुवाद
  • न्यायशास्त्र
  • वैशेषिक
  • सांख्यशास्त्र
  • योगशास्त्र
  • पूर्वमीमांसा
• आपले वेद
  • प्रस्तावना
  • ऋग्वेद
  • कृष्ण यजुर्वेद
  • शुक्ल यजुर्वेद
  • सामवेद
  • अथर्ववेद
• आपली उपनिषदे
  • प्रस्तावना
  • दशोपनिषदे
  • वैष्णव उपनिषदे
  • शैव उपनिषदे
  • शाक्त उपनिषदे
  • सामान्य उपनिषदे
  • संन्यास उपनिषदे
  • योगोपनिषदे
• आपली पुराणे
  • श्रीमद्‌भागवतपुराण
  • श्रीगर्गसंहिता
  • विष्णुपुराण
  • देविपुराण
  • अग्निपुराण
  • ब्रह्मवैवर्तपुराण
  • शिवमहापुराण
  • हरिवंशपुराण
• रामायण
• आपले संत
  • श्रीज्ञानेश्वर
    • श्रीज्ञानेश्वरी
    • अमृतानुभव
    • चांगदेवपासष्टी
    • सार्थ हरिपाठ
    • श्रीज्ञानेश्वर चरित्र
  • श्रीरामदासस्वामी
    • श्रीदासबोध
    • भीमरूपी स्तोत्रे
    • करुणा स्तोत्रे
    • बारा ओव्याशते
    • आत्माराम
    • आत्माराम-विवरण
    • मनाचे श्लोक
    • मनाचे श्लोक - विवरण
    • अभंग मनोबोध
  • श्रीमुकुंद महाराज
  • श्रीएकनाथ महाराज
    चतु:श्र्लोकी भागवत

    • श्रीएकनाथी भागवत
    • भावार्थ रामायण
    • एकनाथ गाथा
    • चतु:श्लोकी भागवत
    • शुष्काष्टक
    • आनंद लहरी
    • हस्तमालक
    • स्वात्मसुख
    • हरिपाठ
  • नामदेव महाराज
  • श्रीतुकाराम महाराज
  • श्रीहंसराजस्वामी
    • आगमसार
    • लघुवाक्यवृत्ति
    • सदाचार
    • वेदेश्वरी
  • श्रीधरस्वामी(नाझरे)
    • पांडवप्रताप
    • रामविजय
    • हरिविजय
    • शिवलीलामृत
  • कृष्णदयार्णव
  • श्रीमत् शंकराचार्य
    • अद्वैतानुभुति
    • दशश्लोकी
      
      
    • योगतारावली
    • सौंदर्यलहरी
    • वाक्यसुधा
    • विवेकचूडामणि
• श्रीब्रह्मचैतन्य
• स्तोत्राणि
  • प्रस्तावना
  • श्रीविष्णुसहस्रनाम
  • श्रीगणेश
  • श्रीराम
  • श्रीकृष्ण
  • श्रीशिव
  • श्रीगायत्री
  • श्रीललितात्रिपुरसुंदरी
  • श्रीलक्ष्मी
  • श्रीसरस्वती
  • श्रीदुर्गा
• सूक्तानि
  • प्रस्तावना
  • पुरुषसूक्तम्
  • श्रीसूक्तम्
  • नारायणसूक्तम्
  • विष्णुसूक्तम्
  • अग्निसूक्तम्
  • नासदीयसूक्तम्
  • नवग्रहसूक्तम्
  • नक्षत्रसूक्तम्
  • हिरण्यगर्भसूक्तम्
  • देवीसूक्तम्
  • दुर्गासूक्तम्
  • सरस्वतीसूक्तम्
  • मेधासूक्तम्
  • भूसूक्तम्
• संकीर्ण ग्रंथ
  • विविधा गीता
    • प्रस्तावना
    • भगवद्‍गीता गीता
    • आदिमाया गीता
    • अवधूत गीता
    • अष्टावक्र गीता
    • ईश्वर गीता
    • उद्धव गीता
    • गणेश गीता
    • देविगीता
    • रामगीता
    • शिवगीता
  • रुद्रार्थ
  • सनत्सुजातीय
  • पंचदशी
    • प्रस्तावना
    • १-तत्त्वविवेकः
    • २-भूतविवेकः
    • ३-पञ्चकोषविवेकः
    • ४-द्वैतविवेकः
    • ५-महावाक्यविवेकः
    • ६-चित्रदीपः
    • ७-तृप्तिदीपः
    • ८-कूटस्थ दीपः
    • ९-ध्यानदीपः
    • १०-नाटक दीपः
    • ११-ब्रह्मानन्दे योगानन्दः
    • १२-ब्रह्मानन्दे आत्मानन्दः
    • १३-ब्रह्मानन्दे अद्वैतानन्दः
    • १४-ब्रह्मानन्दे विद्यानन्दः
    • १५-ब्रह्मानन्दे विषयानन्दः
  • नारद भक्तिसूत्रे
  • शांडिल्य भक्तिसूत्रे
  • विवेकचूडामणि
• शब्दशोध
• संपर्क

ऋग्वेद - मण्डल १ सूक्त ७१ ते ८०

ऋग्वेद - मण्डल १ सूक्त ७१ ( अग्नि सूक्त )

ऋषि - पराशर शाक्त्य : देवता - अग्नि : छंद - त्रिष्टुभ्

उप॒ प्र जि॑न्वन्नुश॒तीरु॒शन्तं॒ पतिं॒ न नित्यं॒ जन॑यः॒ सनी॑ळाः ॥
स्वसा॑रः॒ श्यावी॒मरु॑षीमजुष्रञ्चि॒त्रमु॒च्छन्ती॑मु॒षसं॒ न गावः॑ ॥ १ ॥

उप प्र जिन्वन् उशतीः उशंतं पतिं न नित्यं जनयः सऽनीळाः ॥
स्वसारः श्यावीं अरुषीं अजुषन् चित्रं उच्छंतीं उषसं न गावः ॥ १ ॥

वी॒ळु चि॑द्दृ॒ळ्हा पि॒तरो॑ न उ॒क्थैरद्रिं॑ रुज॒न्नङ्‍गि॑रसो॒ रवे॑ण ॥
च॒क्रुर्दि॒वो बृ॑ह॒तो गा॒तुम॒स्मे अहः॒ स्वर्विविदुः के॒तुमु॒स्राः ॥ २ ॥

वीळु चित् दृळ्हा पितरः नः उक्थैः अद्रिं रुजन् अङ्‍गिरसः रवेण ॥
चक्रुः दिवः बृहतः गातुं अस्मे अहरिति स्वः विविदुः केतुं उस्राः ॥ २ ॥

दध॑न्नृ॒तं ध॒नय॑न्नस्य धी॒तिमादिद॒र्यो दि॑धि॒ष्वो विभृ॑त्राः ॥
अतृ॑ष्यन्तीर॒पसो॑ य॒न्त्यच्छा॑ दे॒वाञ्जन्म॒ प्रय॑सा व॒र्धय॑न्तीः ॥ ३ ॥

दधन् ऋतं धनयन् अस्य धीतिं आत् इत् अर्यः दिधिष्वः विऽभृत्राः ॥
अतृष्यंतीः अपसः यंति अच्छ देवान् जन्म प्रयसा वर्धयंतीः ॥ ३ ॥

मथी॒द्यदीं॒ विभृ॑तो मात॒रिश्वा॑ गृ॒हेगृ॑हे श्ये॒तो जेन्यो॒ भूत् ॥
आदीं॒ राज्ञे॒ न सही॑यसे॒ सचा॒ सन्ना दू॒त्यं१॑भृग॑वाणो विवाय ॥ ४ ॥

मथीत् यत् ईं विऽभृतः मातरिश्वा गृहेऽगृहे श्येतः जेन्यः भूत् ॥
आत् ईं राज्ञे न सहीयसे सचा सन् आ दूत्यं भृगवाणः विवाय ॥ ४ ॥

म॒हे यत्पि॒त्र ईं॒ रसं॑ दि॒वे करव॑ त्सरत्पृश॒न्यश्चिकि॒त्वान् ॥
सृ॒जदस्ता॑ धृष॒ता दि॒द्युम॑स्मै॒ स्वायां॑ दे॒वो दु॑हि॒तरि॒ त्विषिं॑ धात् ॥ ५ ॥

महे यत् पित्र ईं रसं दिवे कः अव त्सरत् पृशन्यः चिकित्वान् ॥
सृजत् अस्ता धृषता दिद्युं अस्मै स्वायां देवः दुहितरि त्विषिं धात् ॥ ५ ॥

स्व आ यस्तुभ्यं॒ दम॒ आ वि॒भाति॒ नमो॑ वा॒ दाशा॑दुश॒तो अनु॒ द्यून् ॥
वर्धो॑ अग्ने॒ वयो॑ अस्य द्वि॒बर्हा॒ यास॑द्रा॒या स॒रथं॒ यं जु॒नासि॑ ॥ ६ ॥

स्वे आ यः तुभ्यं दमे आ विऽभाति नमः वा दाशात् उशतः अनु द्यून् ॥
वर्धो इति अग्ने वयः अस्य द्विऽबर्हा यासत् राया सऽरथं यं जुनासि ॥ ६ ॥

अ॒ग्निं विश्वा॑ अ॒भि पृक्षः॑ सचन्ते समु॒द्रं न स्र॒वतः॑ स॒प्त य॒ह्वीः ॥
न जा॒मिभि॒र्वि चि॑किते॒ वयो॑ नो वि॒दा दे॒वेषु॒ प्रम॑तिं चिकि॒त्वान् ॥ ७ ॥

अग्निं विश्वा अभि पृक्षः सचंते समुद्रं न स्रवतः सप्त यह्वीः ॥
न जामिऽभिः वि चिकिते वयः नः विदाः देवेषु प्रऽमतिं चिकित्वान् ॥ ७ ॥

आ यदि॒षे नृ॒पतिं॒ तेज॒ आन॒ट् शुचि॒ रेतो॒ निषि॑क्तं॒ द्यौर॒भीके॑ ॥
अ॒ग्निः शर्ध॑मनव॒द्यं युवा॑नं स्वा॒ध्यं जनयत्सू॒दय॑च् च ॥ ८ ॥

आ यत् इषे नृऽपतिं तेजः आनट् शुचि रेतः निऽसिक्तं द्यौः अभीके ॥
अग्निः शर्धं अनवद्यं युवानं सुऽआध्यं जनयत् सूदयत् च ॥ ८ ॥

मनो॒ न योऽ॑ध्वनः स॒द्य एत्येकः॑ स॒त्रा सूरो॒ वस्व॑ ईशे ॥
राजा॑ना मि॒त्रावरु॑णा सुपा॒णी गोषु॑ प्रि॒यम॒मृतं॒ रक्ष॑माणा ॥ ९ ॥

मनः न यः अध्वनः सद्यः एति एकः सत्रा सूरः वस्वः ईशे ॥
राजाना मित्रावरुणा सुपाणी इति सुऽपाणी गोषु प्रियं अमृतं रक्षमाणा ॥ ९ ॥

मा नो॑ अग्ने स॒ख्या पित्र्या॑णि॒ प्र म॑र्षिष्ठा अ॒भि वि॒दुष्क॒विः सन् ॥
नभो॒ न रू॒पं ज॑रि॒मा मि॑नाति पु॒रा तस्या॑ अ॒भिश॑स्ते॒रधी॑हि ॥ १० ॥

मा नः अग्ने सख्या पित्र्याणि प्र मर्षिष्ठाः अभि विदुः कविः सन् ॥
नभः न रूपं जरिमा मिनाति पुरा तस्याः अभिऽशस्तेः अधि इहि ॥ १० ॥

ऋग्वेद - मण्डल १ सूक्त ७२ ( अग्नि सूक्त )

ऋषि - पराशर शाक्त्य : देवता - अग्नि : छंद - त्रिष्टुभ्

नि काव्या॑ वे॒धसः॒ शश्व॑तस्क॒र्हस्ते॒ दधा॑नो॒ नर्या॑ पु॒रूणि॑ ॥
अ॒ग्निर्भु॑वद्रयि॒पती॑ रयी॒णां स॒त्रा च॑क्रा॒णो अ॒मृता॑नि॒ विश्वा॑ ॥ १ ॥

नि काव्या वेधसः शश्वतः कः हस्ते दधानः नर्या पुरूणि ॥
अग्निः भुवत् रयिऽपतिः रयीणां सत्रा चक्राणः अमृतानि विश्वा ॥ १ ॥

अ॒स्मे व॒त्सं परि॒ षन्तं॒ न वि॑न्दन्नि॒च्छन्तो॒ विश्वे॑ अ॒मृता॒ अमू॑राः ॥
श्र॒म॒युवः॑ पद॒व्यो धियं॒धास्त॒स्थुः प॒दे प॑र॒मे चार्व॒ग्नेः ॥ २ ॥

अस्मे इति वत्सं परि संतं न विंदन् इच्छंतः विश्वे अमृताः अमूराः ॥
श्रमऽयुवः पदऽव्यः धियंऽधाः तस्थुः पदे परमे चारु अग्नेः ॥ २ ॥

ति॒स्रो यद॑ग्ने श॒रद॒स्त्वामिच्छुचिं॑ घृ॒तेन॒ शुच॑यः सप॒र्यान् ॥
नामा॑नि चिद्दधिरे य॒ज्ञिया॒न्यसू॑दयन्त त॒न्वः१॑ सुजा॑ताः ॥ ३ ॥

तिस्रः यत् अग्ने शरदः त्वां इच् शुचिं घृतेन शुचयः सपर्यान् ॥
नामानि चित् दधिरे यज्ञियानि असूदयंत तन्वः सुऽजाताः ॥ ३ ॥

आ रोद॑सी बृह॒ती वेवि॑दानाः॒ प्र रु॒द्रिया॑ जभ्रिरे य॒ज्ञिया॑सः ॥
वि॒दन्मर्तो॑ ने॒मधि॑ता चिकि॒त्वान॒ग्निं प॒दे प॑र॒मे त॑स्थि॒वांस॑म् ॥ ४ ॥

आ रोदसी इति बृहती इति वेविदानाः प्र रुद्रिया जभ्रिरे यज्ञियासः ॥
विदत् मर्तः नेमऽधिता चिकित्वान् अग्निं पदे परमे तस्थिऽवांसम् ॥ ४ ॥

सं॒जा॒ना॒ना उप॑ सीदन्नभि॒ज्ञु पत्नी॑वन्तो नम॒स्यं नमस्यन् ॥
रि॒रि॒क्वांस॑स्त॒न्वः कृण्वत॒ स्वाः सखा॒ सख्यु॑र्नि॒मिषि॒ रक्ष॑माणाः ॥ ५ ॥

संऽजानानाः उप सीदन् अभिऽज्ञु पत्नीऽवंतः नमस्यं नमस्यन्निति नमस्यन् ॥
रिरिक्वांसः स्तन्वः कृण्वत स्वाः सखा सख्युः निऽमिषि रक्षमाणाः ॥ ५ ॥

त्रिः स॒प्त यद्गुह्या॑नि॒ त्वे इत्प॒दावि॑द॒न्निहि॑ता य॒ज्ञिया॑सः ॥
तेभी॑ रक्षन्ते अ॒मृतं॑ स॒जोषाः॑ प॒शूञ्च॑ स्था॒तॄञ्च॒रथं॑ च पाहि ॥ ६ ॥

त्रिः सप्त यत् गुह्यानि त्वे इति इत् पदा अविदन् निऽहिता यज्ञियासः ॥
तेभीः रक्षंते अमृतं सऽजोषाः पशून् च स्थातॄन् चरथं च पाहि ॥ ६ ॥

वि॒द्वाँ अ॑ग्ने व॒युना॑नि क्षिती॒नां व्यानु॒षक् छु॒रुधो॑ जी॒वसे॑ धाः ॥
अ॒न्त॒र्वि॒द्वाँ अध्व॑नो देव॒याना॒नत॑न्द्रो दू॒तो अ॑भवो हवि॒र्वाट् ॥ ७ ॥

विद्वान् अग्ने वयुनानि क्षितीनां वि आनुषक् शुरुधः जीवसे धाः ॥
अंतःऽविद्वान् अध्वनः देवऽयानान् अतंद्रः दूतः अभवः हविःऽवाट् ॥ ७ ॥

स्वा॒ध्यो दि॒व आ स॒प्त य॒ह्वी रा॒यो दुरो॒ व्यृत॒ज्ञा अ॑जानन् ॥
वि॒दद्गव्यं॑ स॒रमा॑ दृ॒ळ्हमू॒र्वं येना॒ नु कं॒ मानु॑षी॒ भोज॑ते॒ विट् ॥ ८ ॥

सुऽआध्यः दिवः आ सप्त यह्वीः रायः दुरः वि ऋतऽज्ञाः अजानन् ॥
विदत् गव्यं सरमा दृळ्हं ऊर्वं येना नु कं मानुषी भोजते विट् ॥ ८ ॥

आ ये विश्वा॑ स्वप॒त्यानि॑ त॒स्थुः कृ॑ण्वा॒नासो॑ अमृत॒त्वाय॑ गा॒तुम् ॥
म॒ह्ना म॒हद्‌भिः॑ पृथि॒वी वि त॑स्थे मा॒ता पु॒त्रैरदि॑ति॒र्धाय॑से॒ वेः ॥ ९ ॥

आ ये विश्वा सुअपत्यानि तस्थुः कृण्वानासः अमृतऽत्वाय गातुम् ॥
मह्ना महद्‌भिः पृथिवी वि तस्थे माता पुत्रैः अदितिः धायसे वेरिति वेः ॥ ९ ॥

अधि॒ श्रियं॒ नि द॑धु॒श्चारु॑मस्मिन्दि॒वो यद॒क्षी अ॒मृता॒ अकृ॑ण्वन् ॥
अध॑ क्षरन्ति॒ सिन्ध॑वो॒ न सृ॒ष्टाः प्र नीची॑रग्ने॒ अरु॑षीरजानन् ॥ १० ॥

अधि श्रियं नि दधुः चारुं अस्मिन् दिवः यत् अक्षी इति अमृताः अकृण्वन् ॥
अध क्षरंति सिंधवः न सृष्टाः प्र नीचीः अग्ने अरुषीः अजानन् ॥ १० ॥

ऋग्वेद - मण्डल १ सूक्त ७३ ( अग्नि सूक्त )

ऋषि - पराशर शाक्त्य : देवता - अग्नि : छंद - त्रिष्टुभ्

र॒यिर्न यः पि॑तृवि॒त्तो व॑यो॒धाः सु॒प्रणी॑तिश्चिकि॒तुषो॒ न शासुः॑ ॥
स्यो॒न॒शीरति॑थि॒र्न प्री॑णा॒नो होते॑व॒ सद्म॑ विध॒तो वि ता॑रीत् ॥ १ ॥

रयिः न यः पितृऽवित्तः वयःऽधाः सुऽप्रनीतिः चिकितुषः न शासुः ॥
स्योनऽशीः अतिथिः न प्रीणानः होताऽइव सद्म विधतः वि तारीत् ॥ १ ॥

दे॒वो न यः स॑वि॒ता स॒त्यम॑न्मा॒ क्रत्वा॑ नि॒पाति॑ वृ॒जना॑नि॒ विश्वा॑ ॥
पु॒रु॒प्र॒श॒स्तो अ॒मति॒र्न स॒त्य आ॒त्मेव॒ शेवो॑ दिधि॒षाय्यो॑ भूत् ॥ २ ॥

देवः न यः सविता सत्यऽमन्मा क्रत्वा निऽपाति वृजनानि विश्वा ॥
पुरुऽप्रशस्तः अमतिः न सत्यः आत्माऽइव शेवः दिधिषाय्यः भूत् ॥ २ ॥

दे॒वो न यः पृ॑थि॒वीं वि॒श्वधा॑या उप॒क्षेति॑ हि॒तमि॑त्रो॒ न राजा॑ ॥
पु॒रः॒सदः॑ शर्म॒सदो॒ न वी॒रा अ॑नव॒द्या पति॑जुष्टेव॒ नारी॑ ॥ ३ ॥

देवः न यः पृथिवीं विश्वऽधायाः उपऽक्षेति हितऽमित्रः न राजा ॥
पुरःऽसदः शर्मऽसदः न वीराः अनवद्या पतिजुष्टाऽइव नारी ॥ ३ ॥

तं त्वा॒ नरो॒ दम॒ आ नित्य॑मि॒द्धमग्ने॒ सच॑न्त क्षि॒तिषु॑ ध्रु॒वासु॑ ॥
अधि॑ द्यु॒म्नं नि द॑धु॒र्भूर्य॑स्मि॒न्भवा॑ वि॒श्वायु॑र्ध॒रुणो॑ रयी॒णाम् ॥ ४ ॥

तं त्वा नरः दमे आ नित्यं इद्धं अग्ने सचंत क्षितिषु ध्रुवासु ॥
अधि द्युम्नं नि दधुः भूरि अस्मिन् भव विश्वऽआयुः धरुणः रयीणाम् ॥ ४ ॥

वि पृक्षो॑ अग्ने म॒घवा॑नो अश्यु॒र्वि सू॒रयो॒ दद॑तो॒ विश्व॒मायुः॑ ॥
स॒नेम॒ वाजं॑ समि॒थेष्व॒र्यो भा॒गं दे॒वेषु॒ श्रव॑से॒ दधा॑नाः ॥ ५ ॥

वि पृक्षः अग्ने मघऽवानः अश्युः वि सूरयः ददतः विश्वं आयुः ॥
सनेम वाजं संऽइथेषु अर्यः भागं देवेषु श्रवसे दधानाः ॥ ५ ॥

ऋ॒तस्य॒ हि धे॒नवो॑ वावशा॒नाः स्मदू॑ध्नीः पी॒पय॑न्त॒ द्युभ॑क्ताः ॥
प॒रा॒वतः॑ सुम॒तिं भिक्ष॑माणा॒ वि सिन्ध॑वः स॒मया॑ सस्रु॒रद्रि॑म् ॥ ६ ॥

ऋतस्य हि धेनवः वावशानाः स्मत्ऽऊध्नीः पीपयंत द्युऽभक्ताः ॥
पराऽवतः सुऽमतिं भिक्षमाणाः वि सिंधवः समया सस्रुः अद्रिम् ॥ ६ ॥

त्वे अ॑ग्ने सुम॒तिं भिक्ष॑माणा दि॒वि श्रवो॑ दधिरे य॒ज्ञिया॑सः ॥
नक्ता॑ च च॒क्रुरु॒षसा॒ विरू॑पे कृ॒ष्णं च॒ वर्ण॑मरु॒णं च॒ सं धुः॑ ॥ ७ ॥

त्वे इति अग्ने सुऽमतिं भिक्षमाणाः दिवि श्रवः दधिरे यज्ञियासः ॥
नक्ता च चक्रुः उषसा विरूपे इति विऽरूपे कृष्णं च वर्णं अरुणं च सं धुरिति धुः ॥ ७ ॥

यान्रा॒ये मर्ता॒न्सुषू॑दो अग्ने॒ ते स्या॑म म॒घवा॑नो व॒यं च॑ ॥
छा॒येव॒ विश्वं॒ भुव॑नं सिसक्ष्यापप्रि॒वान्रोद॑सी अ॒न्तरि॑क्षम् ॥ ८ ॥

यान् राये मर्तान् सुसूदः अग्ने ते स्याम मघऽवानः वयं च ॥
छायाऽइव विश्वं भुवनं सिसक्षि आपप्रिऽवान् रोदसी इति अंतरिक्षम् ॥ ८ ॥

अर्व॑द्‌भिरग्ने॒ अर्व॑तो॒ नृभि॒र्नॄन्वी॒रैर्वी॒रान्व॑नुयामा॒ त्वोताः॑ ॥
ई॒शा॒नासः॑ पितृवि॒त्तस्य॑ रा॒यो वि सू॒रयः॑ श॒तहि॑मा नो अश्युः ॥ ९ ॥

अर्वत्ऽभिः अग्ने अर्वतः नृभिः नॄन् वीरैः वीरान् वनुयाम त्वाऽऊताः ॥
ईशानासः पितृऽवित्तस्य रायः वि सूरयः शतऽहिमाः नः अश्युः ॥ ९ ॥

ए॒ता ते॑ अग्न उ॒चथा॑नि वेधो॒ जुष्टा॑नि सन्तु॒ मन॑से हृ॒दे च॑ ॥
श॒केम॑ रा॒यः सु॒धुरो॒ यमं॒ तेऽ॑धि॒ श्रवो॑ दे॒वभ॑क्तं॒ दधा॑नाः ॥ १० ॥

एता ते अग्न उचथानि वेधः जुष्टानि संतु मनसे हृदे च ॥
शकेम रायः सुऽधुरः यमं ते अधि श्रवः देवऽभक्तं दधानाः ॥ १० ॥

ऋग्वेद - मण्डल १ सूक्त ७४ ( अग्नि सूक्त )

ऋषि - गोतम राहूगण : देवता - अग्नि : छंद - गायत्री

उ॒प॒प्र॒यन्तो॑ अध्व॒रं मन्त्रं॑ वोचेमा॒ग्नये॑ ॥
आ॒रे अ॒स्मे च॑ शृण्व॒ते ॥ १ ॥

उपऽप्रयंतः अध्वरं मंत्रं वोचेम अग्नये ॥
आरे अस्मे इति च शृण्वते ॥ १ ॥

यः स्नीहि॑तीषु पू॒र्व्यः सं॑जग्मा॒नासु॑ कृ॒ष्टिषु॑ ॥
अर॑क्षद्दा॒शुषे॒ गय॑म् ॥ २ ॥

यः स्नीहितीषु पूर्व्यः संऽजग्मानासु कृष्टिषु ॥
अरक्षत् दाशुषे गयम् ॥ २ ॥

उ॒त ब्रु॑वन्तु ज॒न्तव॒ उद॒ग्निर्वृ॑त्र॒हाज॑नि ॥
ध॒न॒ञ्ज॒यो रणे॑रणे ॥ ३ ॥

उत ब्रुवंतु जंतवः उत् अग्निः वृत्रऽहा अजनि ॥
धनंऽजयः रणेऽरणे ॥ ३ ॥

यस्य॑ दू॒तो असि॒ क्षये॒ वेषि॑ ह॒व्यानि॑ वी॒तये॑ ॥
द॒स्मत्कृ॒णोष्य॑ध्व॒रम् ॥ ४ ॥

यस्य दूतः असि क्षये वेषि हव्यानि वीतये ॥
दस्मत् कृणोषि अध्वरम् ॥ ४ ॥

तमित्सु॑ह॒व्यम॑ङ्‍गिरः सुदे॒वं स॑हसो यहो ॥
जना॑ आहुः सुब॒र्हिष॑म् ॥ ५ ॥

तं इत् सुऽहव्यं अङ्‍गिरः सुऽदेवं सहसः यहो इति ॥
जना आहुः सुऽबर्हिषम् ॥ ५ ॥

आ च॒ वहा॑सि॒ ताँ इ॒ह दे॒वाँ उप॒ प्रश॑स्तये ॥
ह॒व्या सु॑श्चन्द्र वी॒तये॑ ॥ ६ ॥

आ च वहासि तान् इह देवान् उप प्रऽशस्तये ॥
हव्या सुऽचंद्र वीतये ॥ ६ ॥

न योरु॑प॒ब्दिरश्व्यः॑ शृ॒ण्वे रथ॑स्य॒ कच्च॒न ॥
यद॑ग्ने॒ यासि॑ दू॒त्यम् ॥ ७ ॥

न योः उपब्दिः अश्व्यः शृण्वे रथस्य कत् चन ॥
यत् अग्ने यासि दूत्यम् ॥ ७ ॥

त्वोतो॑ वा॒ज्यह्र॑योऽ॒भि पूर्व॑स्मा॒दप॑रः ॥
प्र दा॒श्वाँ अ॑ग्ने अस्थात् ॥ ८ ॥

त्वाऽऊतः वाजि अह्रयः अभि पूर्वस्मात् अपरः ॥
प्र दाश्वान् अग्ने अस्थात् ॥ ८ ॥

उ॒त द्यु॒मत्सु॒वीर्य॑म् बृ॒हद॑ग्ने विवाससि ॥
दे॒वेभ्यो॑ देव दा॒शुषे॑ ॥ ९ ॥

उत द्युऽमत् सुऽवीर्यं बृहत् अग्ने विवाससि ॥
देवेभ्यः देव दाशुषे ॥ ९ ॥

ऋग्वेद - मण्डल १ सूक्त ७५ ( अग्नि सूक्त )

ऋषि - गोतम राहूगण : देवता - अग्नि : छंद - गायत्री

जु॒षस्व॑ स॒प्रथ॑स्तमं॒ वचो॑ दे॒वप्स॑रस्तमम् ॥ ह॒व्या जुह्वा॑न आ॒सनि॑ ॥ १ ॥

जुषस्व सप्रथःतमं वचः देवप्सरःऽतमम् ॥ हव्या जुह्वान आसनि ॥ १ ॥

अथा॑ ते अङ्‍गिरस्त॒माग्ने॑ वेधस्तम प्रि॒यम् ॥ वो॒चेम॒ ब्रह्म॑ सान॒सि ॥ २ ॥

अथ ते अङ्‍गिरःऽस्तम अग्ने वेधःऽतम प्रियम् ॥ वोचेम ब्रह्म सानसि ॥ २ ॥

कस्ते॑ जा॒मिर्जना॑ना॒मग्ने॒ को दा॒श्वध्वरः ॥ को ह॒ कस्मि॑न्नसि श्रि॒तः ॥ ३ ॥

कः ते जामिः जनानां अग्ने कः दाशुऽअध्वरः ॥ कः ह कस्मिन् असि श्रितः ॥ ३ ॥

त्वं जा॒मिर्जना॑ना॒मग्ने॑ मि॒त्रो अ॑सि प्रि॒यः ॥ सखा॒ सखि॑भ्य॒ ईड्यः॑ ॥ ४ ॥

त्वं जामिः जनानां अग्ने मित्रः असि प्रियः ॥ सखा सखिऽभ्य ईड्यः ॥ ४ ॥

यजा॑ नो मि॒त्रावरु॑णा॒ यजा॑ दे॒वाँ ऋ॒तं बृ॒हत् ॥ अग्ने॒ यक्षि॒ स्वं दम॑म् ॥ ५ ॥

यजा नः मित्रावरुणा यज देवान् ऋतं बृहत् ॥ अग्ने यक्षि स्वं दमम् ॥ ५ ॥

ऋग्वेद - मण्डल १ सूक्त ७६ ( अग्नि सूक्त )

ऋषि - गोतम राहूगण : देवता - अग्नि : छंद - त्रिष्टुभ्

का त॒ उपे॑ति॒र्मन॑सो॒ वरा॑य॒ भुव॑दग्ने॒ शंत॑मा॒ का म॑नी॒षा ॥
को वा॑ य॒ज्ञैः परि॒ दक्षं॑ त आप॒ केन॑ वा ते॒ मन॑सा दाशेम ॥ १ ॥

का त उपऽइतिः मनसः वराय भुवत् अग्ने शंऽतमा का मनीषा ॥
कः वा यज्ञैः परि दक्षं ते आप केन वा ते मनसा दाशेम ॥ १ ॥

एह्य॑ग्न इ॒ह होता॒ नि षी॒दाद॑ब्धः॒ सु पु॑रए॒ता भ॑वा नः ॥
अव॑तां त्वा॒ रोद॑सी विश्वमि॒न्वे यजा॑ म॒हे सौ॑मन॒साय॑ दे॒वान् ॥ २ ॥

आ इहि अग्ने इह होता नि सीद अदब्धः सु पुरःऽएता भव नः ॥
अवतां त्वा रोदसी इति विश्वमिन्वे इति विश्वंऽइन्वे यज महे सौमनसाय देवान् ॥ २ ॥

प्र सु विश्वा॑न्‍र॒क्षसो॒ धक्ष्य॑ग्ने॒ भवा॑ य॒ज्ञाना॑मभिशस्ति॒पावा॑ ॥
अथा व॑ह॒ सोम॑पतिं॒ हरि॑भ्यामाति॒थ्यम॑स्मै चकृमा सु॒दाव्ने॑ ॥ ३ ॥

प्र सु विश्वान् रक्षसः धक्षि अग्ने भव यज्ञानां अभिशस्तिऽपावा ॥
अथ आ वह सोमऽपतिं हरिऽभ्यां आतिथ्यं अस्मै चकृम सुऽदाव्ने ॥ ३ ॥

प्र॒जाव॑ता॒ वच॑सा॒ वह्नि॑रा॒सा च॑ हु॒वे नि च॑ सत्सी॒ह दे॒वैः ॥
वेषि॑ हो॒त्रमु॒त पो॒त्रं य॑जत्र बो॒धि प्र॑यन्तर्जनित॒र्वसू॑नाम् ॥ ४ ॥

प्रजाऽवता वचसा वह्निः आसा च हुवे नि च सत्सि इह देवैः ॥
वेषि होत्रं उत पोत्रं यजत्र बोधि प्रऽयंतः जनितः वसूनाम् ॥ ४ ॥

यथा॒ विप्र॑स्य॒ मनु॑षो ह॒विर्भि॑र्दे॒वाँ अय॑जः क॒विभिः॑ क॒विः सन् ॥
ए॒वा हो॑तः सत्यतर॒ त्वम॒द्याग्ने॑ म॒न्द्रया॑ जु॒ह्वा यजस्व ॥ ५ ॥

यथा विप्रस्य मनुषः हविःऽभिः देवान् अयजः कविऽभिः कविः सन् ॥
एव होतरिति सत्यऽतर त्वं अद्य अग्ने मंद्रया जुह्वा यजस्व ॥ ५ ॥

ऋग्वेद - मण्डल १ सूक्त ७७ ( अग्नि सूक्त )

ऋषि - गोतम राहूगण : देवता - अग्नि : छंद - गायत्री

क॒था दा॑शेमा॒ग्नये॒ कास्मै॑ दे॒वजु॑ष्टोच्यते भा॒मिने॒ गीः ॥
यो मर्त्ये॑ष्व॒मृत॑ ऋ॒तावा॒ होता॒ यजि॑ष्ठ॒ इत्कृ॒णोति॑ दे॒वान् ॥ १ ॥

कथा दाशेम अग्नये का अस्मै देवऽजुष्टोच्यते भामिने गीः ॥
यः मर्त्येषु अमृतः ऋतऽवा होता यजिष्ठः इत् कृणोति देवान् ॥ १ ॥

यो अ॑ध्व॒रेषु॒ शंत॑म ऋ॒तावा॒ होता॒ तमू॒ नमो॑भि॒रा कृ॑णुध्वम् ॥
अ॒ग्निर्यद्वेर्मर्ता॑य दे॒वान्स चा॒ बोधा॑ति॒ मन॑सा यजाति ॥ २ ॥

यः अध्वरेषु शंऽतमः ऋतऽवा होता तं ऊं इति नमःऽओभिः आ कृणुध्वम् ॥
अग्निः यत् वेः मर्ताय देवान् सः चा बोधाति मनसा यजाति ॥ २ ॥

स हि क्रतुः॒ स मर्यः॒ स सा॒धुर्मि॒त्रो न भू॒दद्‍भु॑तस्य र॒थीः ॥
तं मेधे॑षु प्रथ॒मं दे॑व॒यन्ती॒र्विश॒ उप॑ ब्रुवते द॒स्ममारीः॑ ॥ ३ ॥

सः हि क्रतुः सः मर्यः सः साधुः मित्रः न भूत् अद्‍भुतस्य रथीः ॥
तं मेधेषु प्रथमं देवऽयंतीः विशः उप ब्रुवते दस्मं आरीः ॥ ३ ॥

स नो॑ नृ॒णां नृत॑मो रि॒शादा॑ अ॒ग्निर्गिरोऽ॑वसा वेतु धी॒तिम् ॥
तना॑ च॒ ये म॒घवा॑नः॒ शवि॑ष्ठा॒ वाज॑प्रसूता इ॒षय॑न्त॒ मन्म॑ ॥ ४ ॥

सः नः नृणां नृऽतमः रिशादा अग्निः गिरः अवसा वेतु धीतिम् ॥
तना च ये मघऽवानः शविष्ठा वाजऽप्रसूताः इषयंत मन्म ॥ ४ ॥

ए॒वाग्निर्गोत॑मेभिरृ॒तावा॒ विप्रे॑भिरस्तोष्ट जा॒तवे॑दाः ॥
स ए॑षु द्यु॒म्नं पी॑पय॒त्स वाजं॒ स पु॒ष्टिं या॑ति॒ जोष॒म् आ चि॑कि॒त्वान् ॥ ५ ॥

एव अग्निः गोतमेभिः ऋतऽवा विप्रेभिः अस्तोष्ट जातऽवेदाः ॥
सः एषु द्युम्नं पीपयत् सः वाजं सः पुष्टिं याति जोषं आ चिकित्वान् ॥ ५ ॥

ऋग्वेद - मण्डल १ सूक्त ७८ ( अग्नि सूक्त )

ऋषि - गोतम राहूगण : देवता - अग्नि : छंद - गायत्री

अ॒भि त्वा॒ गोत॑मा गि॒रा जात॑वेदो॒ विच॑र्षणे ॥ द्यु॒म्नैर॒भि प्र णो॑नुमः ॥ १ ॥

अभि त्वा गोतमाः गिरा जातऽवेदः विऽचर्षणे ॥ द्युम्नैः अभि प्र नोनुमः ॥ १ ॥

तमु॑ त्वा॒ गोत॑मो गि॒रा रा॒यस्का॑मो दुवस्यति ॥ द्यु॒म्नैर॒भि प्र णो॑नुमः ॥ २ ॥

तं ऊं इति त्वा गोतमः गिरा रायःऽकामः दुवस्यति ॥ द्युम्नैः अभि प्र नोनुमः ॥ २ ॥

तमु॑ त्वा वाज॒सात॑ममङ्‍गिर॒स्वद्ध॑वामहे ॥ द्यु॒म्नैर॒भि प्र णो॑नुमः ॥ ३ ॥

तं ऊं इति त्वा वाजऽसातमं अङ्‍गिरस्वत् हवामहे ॥ द्युम्नैः अभि प्र नोनुमः ॥ ३ ॥

तमु॑ त्वा वृत्र॒हन्त॑मं॒ यो दस्यूँ॑रवधूनु॒षे ॥ द्यु॒म्नैर॒भि प्र णो॑नुमः ॥ ४ ॥

तं ऊं इति त्वा वृत्रहन्ऽतमं यः दस्यून् अवऽधूनुषे ॥ द्युम्नैः अभि प्र नोनुमः ॥ ४ ॥

अवो॑चाम॒ रहू॑गणा अ॒ग्नये॒ मधु॑म॒द्वचः॑ ॥ द्यु॒म्नैर॒भि प्र णो॑नुमः ॥ ५ ॥

अवोचाम रहूगणाः अग्नये मधुऽमत् वचः ॥ द्युम्नैः अभि प्र नोनुमः ॥ ५ ॥

ऋग्वेद - मण्डल १ सूक्त ७९ ( अग्नि सूक्त )

ऋषि - गोतम राहूगण : देवता - अग्नि : छंद - गायत्री; त्रिष्टुभ्; उष्णिह

हिर॑ण्यकेशो॒ रज॑सो विसा॒रेऽ॑हि॒र्धुनि॒र्वात॑ इव॒ ध्रजी॑मान् ॥
शुचि॑भ्राजा उ॒षसो॒ नवे॑दा॒ यश॑स्वतीरप॒स्युवो॒ न स॒त्याः ॥ १ ॥

हिरण्यऽकेशः रजसः विऽसारे अहिः धुनिः वातःऽइव ध्रजीमान् ॥
शुचिऽभ्राजा उषसः नवेदाः यशस्वतीः रपस्युवः न सत्याः ॥ १ ॥

आ ते॑ सुप॒र्णा अ॑मिनन्तँ॒ एवैः॑ कृ॒ष्णो नो॑नाव वृष॒भो यदी॒दम् ॥
शि॒वाभि॒र्न स्मय॑मानाभि॒रागा॒त्पत॑न्ति॒ मिह॑ स्त॒नय॑न्त्य॒भ्रा ॥ २ ॥

आ ते सुऽपर्णा अमिनंत एवैः कृष्णः नोनाव वृषभः यदि इदम् ॥
शिवाभिः न स्मयमानाभिः आ अगात् पतंति मिहः स्तनयंति अभ्रा ॥ २ ॥

यदी॑मृ॒तस्य॒ पय॑सा॒ पिया॑नो॒ नय॑न्नृ॒तस्य॑ प॒थिभी॒ रजि॑ष्ठैः ॥
अ॒र्य॒मा मि॒त्रो वरु॑णः॒ परि॑ज्मा॒ त्वचं॑ पृञ्च॒न्त्युप॑रस्य॒ योनौ॑ ॥ ३ ॥

यत् ईं ऋतस्य पयसा पियानः नयन् ऋतस्य पथिऽभिः रजिष्ठैः ॥
अर्यमा मित्रः वरुणः परिऽज्मा त्वचं पृचंति उपरस्य योनौ ॥ ३ ॥

अग्ने॒ वाज॑स्य॒ गोम॑त॒ ईशा॑नः सहसो यहो ॥ अ॒स्मे धे॑हि जातवेदो॒ महि॒ श्रवः॑ ॥ ४ ॥

अग्ने वाजस्य गोऽमतः ईशानः सहसः यहो इति॥
अस्मे इति धेहि जातऽवेदः महि श्रवः ॥ ४ ॥

स इ॑धा॒नो वसु॑ष्क॒विर॒ग्निरी॒ळेन्यो॑ गि॒रा ॥ रे॒वद॒स्मभ्यं॑ पुर्वणीक दीदिहि ॥ ५ ॥

सः इधानः वसुः कविः अग्निः ईळेन्यः गिरा ॥ रेवत् अस्मभ्यं पुरुऽअनीक दीदिहि ॥ ५

क्ष॒पो रा॑जन्नु॒त त्मनाग्ने॒ वस्तो॑रु॒तोषसः॑ ॥ स ति॑ग्मजम्भ र॒क्षसो॑ दह॒ प्रति॑ ॥ ६ ॥

क्षपः राजन् उत त्मना अग्ने वस्तोः उत उषसः ॥ सः तिग्मऽजंभ रक्षसः दह प्रति ॥ ६

अवा॑ नो अग्न ऊ॒तिभि॑र्गाय॒त्रस्य॒ प्रभ॑र्मणि ॥ विश्वा॑सु धी॒षु व॑न्द्य ॥ ७ ॥

अवा नः अग्ने ऊतिऽभिः गायत्रस्य प्रऽभर्मणि ॥ विश्वासु धीषु वंद्य ॥ ७ ॥

आ नो॑ अग्ने र॒यिं भ॑र सत्रा॒साहं॒ वरे॑ण्यम् ॥ विश्वा॑सु पृ॒त्सु दु॒ष्टर॑म् ॥ ८ ॥

आ नः अग्ने रयिं भर सत्राऽसाहं वरेण्यम् ॥ विश्वासु पृत्ऽसु दुस्तरम् ॥ ८ ॥

आ नो॑ अग्ने सुचे॒तुना॑ र॒यिं वि॒श्वायु॑पोषसम् ॥ मा॒र्डी॒कं धे॑हि जी॒वसे॑ ॥ ९ ॥

आ नः अग्ने सुऽचेतुना रयिं विश्वायुऽपोषसम् ॥ मार्डीकं धेहि जीवसे ॥ ९ ॥

प्र पू॒तास्ति॒ग्मशो॑चिषे॒ वाचो॑ गोतमा॒ग्नये॑ ॥ भर॑स्व सुम्न॒युर्गिरः॑ ॥ १० ॥

प्र पूताः तिग्मऽशोचिषे वाचः गोतम अग्नये ॥ भरस्व सुम्नऽयुः गिरः ॥ १० ॥

यो नो॑ अग्नेऽभि॒दास॒त्यन्ति॑ दू॒रे प॑दी॒ष्ट सः ॥ अ॒स्माक॒मिद्वृ॒धे भ॑व ॥ ११ ॥

यः नः अग्ने अभिऽदासति अंति दूरे पदीष्ट सः ॥ अस्माकं इत् वृधे भव ॥ ११ ॥

स॒ह॒स्रा॒क्षो विच॑र्षणिर॒ग्नी रक्षां॑सि सेधति ॥ होता॑ गृणीत उ॒क्थ्यः ॥ १२ ॥

सहस्रऽअक्षः विऽचर्षणिः अग्निः रक्षांसि सेधति ॥ होता गृणीते उक्थ्यः ॥ १२ ॥

ऋग्वेद - मण्डल १ सूक्त ८० ( इंद्र सूक्त )

ऋषि - गोतम राहूगण : देवता - इंद्र : छंद - पंक्ति

इ॒त्था हि सोम॒ इन्मदे॑ ब्र॒ह्मा च॒कार॒ वर्ध॑नम् ॥
शवि॑ष्ठ वज्रि॒न्नोज॑सा पृथि॒व्या निः श॑शा॒ अहि॒मर्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ १ ॥

इत्था हि सोमे इत् मदे ब्रह्मा चकार वर्धनम् ॥
शविष्ठ वज्रिन् ओजसा पृथिव्याः निः शशाः अहिं अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ १ ॥

स त्वा॑मद॒द्वृषा॒ मदः॒ सोमः॑ श्ये॒नाभृ॑तः सु॒तः ॥
येना॑ वृ॒त्रं निर॒द्‍भ्यो ज॒घन्थ॑ वज्रि॒न्नोज॒सार्च॒न्न् अनु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ २ ॥

सः त्वा अमदत् वृषा मदः सोमः श्येनऽआभृतः सुतः ॥
येन वृत्रं निः अत्ऽभ्यः जघंथ वज्रिन् ओजसा अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ २ ॥

प्रेह्य॒भीहि॑ धृष्णु॒हि न ते॒ वज्रो॒ नि यं॑सते ॥
इन्द्र॑ नृ॒म्णं हि ते॒ शवो॒ हनो॑ वृ॒त्रं जया॑ अ॒पोऽ॑र्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ ३ ॥

प्र इहि अभि इहि धृष्णुहि न ते वज्रः नि यंसते ॥
इंद्र नृम्णं हि ते शवः हनः वृत्रं जयाः अपः अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ ३ ॥

निरि॑न्द्र॒ भूम्या॒ अधि॑ वृ॒त्रं ज॑घन्थ॒ निर्दि॒वः ॥
सृ॒जा म॒रुत्व॑ती॒रव॑ जी॒वध॑न्या इ॒मा अ॒पोऽ॑र्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ ४ ॥

निः इंद्र भूम्याः अधि वृत्रं जघंथ निः दिवः ॥
सृज मरुत्वतीः अव जीवऽधन्याः इमाः अपः अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ ४ ॥

इन्द्रो॑ वृ॒त्रस्य॒ दोध॑तः॒ सानुं॒ वज्रे॑ण हीळि॒तः ॥
अ॒भि॒क्रम्याव॑ जिघ्नतेऽ॒पः सर्मा॑य चो॒दय॒न्नर्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ ५ ॥

इंद्रः वृत्रस्य दोधतः सानुं वज्रेण हीळितः ॥
अभिऽक्रम्य अव जिघ्नते अपः सर्माय चोदयन् अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ ५ ॥

अधि॒ सानौ॒ नि जि॑घ्नते॒ वज्रे॑ण श॒तप॑र्वणा ॥
म॒न्दा॒न इन्द्रो॒ अन्ध॑सः॒ सखि॑भ्यो गा॒तुमि॑च्छ॒त्यर्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ ६ ॥

अधि सानौ नि जिघ्नते वज्रेण शतऽपर्वणा ॥
मंदानः इंद्रः अंधसः सखिऽभ्यः गातुं इच्छति अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ ६ ॥

इन्द्र॒ तुभ्य॒मिद॑द्रि॒वोऽ॑नुत्तं वज्रिन्वी॒र्यम् ॥
यद्ध॒ त्यं मा॒यिनं॑ मृ॒गं तमु॒ त्वं मा॒यया॑वधी॒रर्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ ७ ॥

इंद्र तुभ्यं इत् अद्रिऽवः अनुत्तं वज्रिन् वीर्यम् ॥
यत् ह त्यं मायिनं मृगं तं ऊं इति त्वं मायया अवधीः अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ ७ ॥

वि ते॒ वज्रा॑सो अस्थिरन्नव॒तिं ना॒व्या३॑ अनु॑ ॥
म॒हत्त॑ इंद्र वी॒र्यं बा॒ह्वोस्ते॒ बलं॑ हि॒तमर्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ ८ ॥

वि ते वज्रासः अस्थिरन् नवतिं नाव्या अनु ॥
महत् ते इंद्र वीर्यं बाह्वोः ते बलं हितं अर्चन् अनु स्वःराज्यम् ॥ ८ ॥

स॒हस्रं॑ सा॒कम॑र्चत॒ परि॑ ष्टोभत विंश॒तिः ॥
श॒तैन॒मन्व॑नोनवु॒रिन्द्रा॑य॒ ब्रह्मोद्य॑त॒मर्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ ९ ॥

सहस्रं साकं अर्चत परि स्तोभत विंशतिः ॥
शता एनं अनु अनोनवुः इंद्राय ब्रह्म उत्ऽयतं अर्चन्न् अनु स्वऽराज्यम् ॥ ९ ॥

इंद्रो॑ वृ॒त्रस्य॒ तवि॑षीं॒ निर॑ह॒न्सह॑सा॒ सहः॑ ॥
म॒हत्तद॑स्य॒ पौंस्यं॑ वृ॒त्रं ज॑घ॒न्वाँ अ॑सृज॒दर्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ १० ॥

इंद्रः वृत्रस्य तविषीं निः अहन् सहसा सहः ॥
महत् तत् अस्य पौंस्यं वृत्रं जघन्वान् असृजत् अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ १० ॥

इ॒मे चि॒त्तव॑ म॒न्यवे॒ वेपे॑ते भि॒यसा॑ म॒ही ॥
यदिं॑द्र वज्रि॒न्नोज॑सा वृ॒त्रं म॒रुत्वा॒ँ अव॑धी॒रर्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ ११ ॥

इमे इति चित् तव मन्यवे वेपेते इति भियसा मही इति ॥
यत् इंद्र वज्रिन् ओजसा वृत्रं मरुत्वान् अवधीः अर्चन्न् अनु स्वऽराज्यम् ॥ ११ ॥

न वेप॑सा॒ न त॑न्य॒तेन्द्रं॑ वृ॒त्रो वि बी॑भयत् ॥
अ॒भ्येनं॒ वज्र॑ आय॒सः स॒हस्र॑भृष्टिराय॒तार्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ १२ ॥

न वेपसा न तन्यता इंद्रं वृत्रः वि बीभयत् ॥
अभि एनं वज्र आयसः सहस्रऽभृष्टिः आयत अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ १२ ॥

यद्वृ॒त्रं तव॑ चा॒शनिं॒ वज्रे॑ण स॒मयो॑धयः ॥
अहि॑मिन्द्र॒ जिघां॑सतो दि॒वि ते॑ बद्‍बधे॒ शवोऽ॑र्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ १३ ॥

यत् वृत्रं तव च अशनिं वज्रेण संऽअयोधयः ॥
अहिं इंद्र जिघांसतः दिवि ते बद्‍बधे शवः अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ १३ ॥

अ॒भि॒ष्ट॒ने ते॑ अद्रिवो॒ यत्स्था जग॑च्च रेजते ॥
त्वष्टा॑ चि॒त्तव॑ म॒न्यव॒ इंद्र॑ वेवि॒ज्यते॑ भि॒यार्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ १४ ॥

अभिऽस्तने ते अद्रिऽवः यत् स्थाः जगत् च रेजते ॥
त्वष्टा चित् तव मन्यवे इंद्र वेविज्यते भिया अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ १४ ॥

न॒हि नु याद॑धी॒मसीन्द्रं॒ को वी॒र्या प॒रः ॥
तस्मि॑न्नृ॒म्णमु॒त क्रतुं॑ दे॒वा ओजां॑सि॒ सं द॑धु॒रर्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ १५ ॥

नहि नु यात् अधिऽमसि ईंद्रं कः वीर्या परः ॥
तस्मिन् नृम्णं उत क्रतुं देवाः ओजांसि सं दधुः अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ १५ ॥

यामथ॑र्वा॒ मनु॑ष्पि॒ता द॒ध्यङ्‍ धिय॒मत्न॑त ॥
तस्मि॒न्ब्रह्मा॑णि पू॒र्वथेन्द्र॑ उ॒क्था सं अ॑ग्म॒तार्च॒न्ननु॑ स्व॒राज्य॑म् ॥ १६ ॥

यां अथर्वा मनुः पिता दध्यङ्‍ धियं अत्‍नत ॥
तस्मिन् ब्रह्माणि पूर्वऽथा इंद्रे उक्था सं अग्मत अर्चन् अनु स्वऽराज्यम् ॥ १६ ॥

ॐ तत् सत्

GO TOP