॥ श्रीधरस्वामीकृत ॥

॥ श्रीशिवलीलामृत ॥

॥ अध्याय आठवा ॥

भद्रायूची कथा

श्रीगणेशाय नमः ॥
जय जय शिव ब्रह्मानंदमूर्ती । वेदवंद्य तू भोळा चक्रवर्ती ।
शिवयोगिरूपे भद्रायूप्रती । अगाध नीती प्रगटविली ॥ १ ॥
तुझिया बळे विश्वव्यापका । सूत सांगे शौनकादिकां ।
भद्रायूसी शिवकवच देखा । श्रीगुरूने शिकविले ॥ २ ॥
मृत्युंजयमंत्र उत्तम । सर्वांगी चर्चिले भस्म ।
रुद्राक्षधारण सप्रेम । करी भद्रायुबाळ तो ॥ ३ ॥
एक शंख उत्तम देत । ज्याच्या नादे शत्रू होती मूर्च्छित ।
खड्ग दिधले अद्भुत । त्रिभुवनांत ऐसे नाही की ॥ ४ ॥
ते शस्त्र शत्रूते दावितां नग्न । जाती एकदाच भस्म होऊन ।
द्वादशसहस्र इभबळ गहन । तत्काळ दिधले कृपेने ॥ ५ ॥
देणे शिवाचे अद्भुत । म्हणे होई ऐश्वर्यवंत ।
आयुरारोग्य विख्यात । सर्व रायांत श्रेष्ठ तू ॥ ६ ॥
चिरकाल विजयी होऊनी । संतोषरूपे पाळी मेदिनी ।
निष्काम दाने करूनी । माजेल त्रिभुवनी कीर्तिघोष ॥ ७ ॥
भाग्यलक्ष्मी असो तव सदनी । भूतकारुण्यलक्ष्मी हृदयभुवनी ।
दानलक्ष्मी येवोनी । करकमळी राहो सदा ॥ ८ ॥
सर्वांगी वसो लक्ष्मी सौम्य । दोर्दंडीं वीरलक्ष्मी उत्तम ।
दिगंतरी कीर्ति परम । सर्वदाही वसो तुझी ॥ ९ ॥
शत्रुलक्ष्मी खड्गाग्री वसो । साम्राज्यलक्ष्मी सदा असो ।
विद्यालक्ष्मी विलसो । सर्वदाही तुजपासी ॥ १० ॥
ऐसे शिवयोगी बोलोन । तेथेच पावला अंतर्धान ।
भद्रायु सुमती गुरुचरण । सर्वदाही न विसंबती ॥ ११ ॥
इकडे भद्रायूचा पिता निरूती । दाशार्हदेशींचा नृपती ।
वज्रबाहु महामती । शत्रु त्यावरी पातले ॥ १२ ॥
मगधदेशाधिपति हेमरथ । तेणे देश नागविला समस्त ।
धन धान्य हरूनि नेत । सर्व करीत गोहरण ॥ १३ ॥
स्त्रिया पुरुष धरोनि समस्त । बळे नेऊनि बंदी घालीत ।
मुख्य राजग्राम वेष्टित । बाहेर निघत वज्रबाहु ॥ १४ ॥
युद्ध झाले दशदिनपर्यंत । हा एकला शत्रु बहुत ।
मग त्यासी धरोनियां जित । रथी बांधिती आकर्षोनी ॥ १५ ॥
वज्रबाहूचे अमात्य धरोन । तेही चालविले बांधोन ।
सर्व ग्रामप्रजा लुटून । राजस्त्रिया धरियेल्या ॥ १६ ॥
ऐसे हरोनि समस्त । घेवोनि चालिला हेमरथ ।
वज्रबाहु सचिवांसहित । मागे पुढे पाहतसे ॥ १७ ॥
पुत्र ना बंधु आम्हांस । कोण कैवारी या समयास ।
आम्ही पहावी कवणाची आस । सोडवील कोण दुःखार्णवी ॥ १८ ॥
तो समाचार कळला भद्रायूसी । की शत्रु नेती पितयासी ।
गुरुस्मरण करून मानसी । अंगी कवच लेइले ॥ १९ ॥
मृत्युंजयमंत्र परम । सर्वांगी चर्चिले भस्म ।
शंख खड्ग घेऊनि उत्तम । मातेलाग नमस्कारी ॥ २० ॥
म्हणे माते शत्रु बहुत । ग्राम हरूनि पितयास नेत ।
तरी मी गुरुदास तुझा सुत । संहारीन समस्तातें ॥ २१ ॥
माते तुझ्या सुकृतेकरून । कृतांत समरी करीन चूर्ण ।
पृथ्वी राजे जितचि धरून । आणीन तुझिया दर्शना ॥ २२ ॥
निर्दोष यशाचा ध्वज । उभवीन आज तेजःपुंज ।
शरत्काळींचा द्विजराज । सोज्ज्वळ जैसा शोभत ॥ २३ ॥
पद्माकरपुत्र सुनय वीर । सवे घेतला सत्वर ।
सर्पाचा माग काढी विनतापुत्र । तैसे दोघे धावती ॥ २४ ॥
इभ आहे कोणते कांतारीं । शोधीत धांवती दोघे केसरी ।
की जनकजेचे कैवारी । लहुकुश पुत्र जैसे ॥ २५ ॥
पायी क्रमिती भूमि सत्वर । शोभती धाकुटे वये किशोर ।
जवळी देखोनि शत्रूचे भार । सिंहनादे गर्जिन्नले ॥ २६ ॥
म्हणती उभे रहा रे तस्कर समस्त । बज्रबाहूऐसी दिव्य वस्त ।
चोरोनि नेतां त्वरित । शिक्षा लावीन तुम्हांते ॥ २७ ॥
तस्करांसी हेचि शिक्षा जाण । छेदावे कर्ण नासिक कर चरण ।
एवढा अन्याय करून । कैसे वांचून जाल तुम्ही ॥ २८ ॥
अवघे माघारे जंव पाहती । तंव दोघे किशोर धावती ।
म्हणती एक रमापती एक उमापती । येती निजभक्तकैवारे ॥ २९ ॥
एक मृगांक एक मित्र । एक वसिष्ठ एक विश्वामित्र ।
एक वासुकी एक भोगींद्र । तेवी दोघे भासती ॥ ३० ॥
असंख्यात सोडिती बाण । जैशा धारा वर्षे घन ।
वीर खिळिले संपूर्ण । मयूरा ऐसे दीसती ॥ ३१ ॥
परतले शत्रूचे भार । वर्षती शस्त्रास्त्रे समग्र ।
वाद्ये वाजती भयंकर । तेणे दिशा व्यापिल्या ॥ ३२ ॥
तो जलज वाजविला अद्भुत । धाके उर्वी डळमळत ।
पाताळी फणिनाथ । सावरीत कुंभिनीते ॥ ३३ ॥
दिशा कोंदल्या समस्त । दिग्गज थरथरा कापत ।
शत्रु पडिले मूर्च्छित । रिते रथ धावती ॥ ३४ ॥
त्यांतील दिव्य रथ घेवोनि दोनी । दोघे आरूढले तेच क्षणी ।
चापी बाण लावूनी । सोडिती प्रलयविद्युद्वत ॥ ३५ ॥
वज्रबाहूचे वीर बहुत । भारासमवेत गज रथ ।
भद्रायूभोवते मिळत । कैवारी आपुला म्हणवूनी ॥ ३६ ॥
वाद्ये वाजवूनियां दळ । भद्रायूभोवते मिळाले सकळ ।
म्हणती हा कैवारी या वेळ । आला न कळे कोठोनी ॥ ३७ ॥
पाठिराखा देखोनि समर्थ । वीरांस बळ चढले अद्भुत ।
हेमरथाची सेना बहुत । संहारिली ते काळी ॥ ३८ ॥
वज्रबाहूसहित प्रधान । रथी बांधले पाहती दुरून ।
म्हणती त्रिपुरारी मुरारी दोघेजण । किशोरवेषे पातले ॥ ३९ ॥
एका गुरूने शिकविले पूर्ण । दिसे दोघांची विद्या समान ।
त्यांत मुख्य राजनंदन । देखोनि स्नेह वाटतो ॥ ४० ॥
कोण आहेत न कळे सत्य । मज वाटती परम आप्त ।
हृदयी धरूनि यथार्थ । द्यावे चुंबन आवडीने ॥ ४१ ॥
मांडिले घोरांदर रण । रक्तपूर चालिले जाण ।
वज्रबाहु दुरून । प्रधानासहित पाहतसे ॥ ४२ ॥
अनिवार भद्रायूचा मार । शत्रु केले तेव्हा जर्जर ।
समरभूमि माजली थोर । बाणे अंबर कोंदले ॥ ४३ ॥
ऐसे देखोनि हेमरथ । लोटला तेव्हा कृतांतवत ।
दोघांसी युद्ध अद्भुत । चार घटिका जाहले ॥ ४४ ॥
शत्रु थरथरा कापत । म्हणती भीम की हनुमंत ।
किंवा आला रेवतीनाथ । मुसळ नांगर घेऊनी ॥ ४५ ॥
शत्रूचा देखोनि उत्कर्ष बहुत । भद्रायूने शिवयोगिदत्त ।
खड्ग काढिले तेज अद्भुत । सहस्रमार्तंडासमान ॥ ४६ ॥
काळाग्नीची जिव्हा कराळ । की प्रळय विजांचा मेळ ।
की काळसर्पाची गरळ । तेवी खड्ग झळकतसे ॥ ४७ ॥
ते शस्त्र झळकता तेजाळ । मागधदळ भस्म झाले सकळ ।
मागे होता हेमरथ तत्काळ । समाचार श्रुत जाहला ॥ ४८ ॥
की काळशस्त्र घेता हाती । देखताचि दळे संहारिती ।
मग पळू लागला पवनगती । उरल्या दळासमवेत ॥ ४९ ॥
प्रधानासहित वज्रबाहूसी टाकून । पळती शत्रु घेतले रान ।
ते भद्रायूने देखोन । धरिला धावून हेमरथ ॥ ५० ॥
धरिला तो दृढ केशी । ओढूनि पाडिला भूमीसी ।
लत्ताप्रहार देता हृदयदेशी । अशुद्ध ओकीत भडभडा ॥ ५१ ॥
रथी बांधिला आकर्षून । मंत्रिप्रधानांसहित जाण ।
क्षुरमुखशर घेऊन । पाच पाट काढिले ॥ ५२ ॥
अर्धखांड धर्ममिशी भादरून । माघारे चालवी संपूर्ण ।
राजस्त्रिया अपार कोश धन । घेत हिरोन तेधवा ॥ ५३ ॥
देश नागविला होता सकळ । वस्तुमात्र आणविल्या तत्काळ ।
गोभार परतविला सकळ । जेथींचा तेथे स्थापिला ॥ ५४ ॥
अमात्यसमवेत पिता । सोडवूनि पायी ठेविला माथा ।
बज्रबाहू होय बोलता । त्याजकडे पाहूनी ॥ ५५ ॥
नयनी लोटल्या अश्रुधारा । तू कोण आहेस सांग कुमारा ।
मज अपयशसमुद्रातून त्वरा । काढिले उडी घालुनी ॥ ५६ ॥
जळता शत्रुदावाग्नीत । वर्षलासी जलद अद्भुत ।
मज वाटे तू कैलासनाथ । बाळवेषे आलासी ॥ ५७ ॥
की वाटे वैकुंठनायके । रूपें धरिली बाळकांची कौतुके ।
की सहस्राक्षे येणे एके । केले धावणे वाटतसे ॥ ५८ ॥
सकल राजस्त्रिया धावोन । उतरिती मुखावरूनि निंबलोण ।
म्हणती बाळा तुजवरून । जाऊ ओवाळून सर्बही ॥ ५९ ॥
भद्रायु म्हणे नगरात । चला शत्रु घेवोनि समस्त ।
बंदी घालूनि रक्षा बहुत । परमयत्नेकरोनियां ॥ ६० ॥
नगरांत पिता नेऊनी । बैसविला दिव्य सिंहासनी ।
जयवाद्यांचा ध्वनी । अपार वाजो लागला ॥ ६१ ॥
नगर श्रृंगारिले एकसरा । रथी भरूनि वाटती शर्करा ।
नगरजन धावती त्वरा । वज्रबाहूसी भेटावया ॥ ६२ ॥
वज्रबाहु म्हणे सद्‌गद होऊन । जेणे मज सोडविले धावून ।
त्या कैवारियाचे चरण । धरा जाऊन ये वेळा ॥ ६३ ॥
भद्रायू म्हणे पितयालागून । शत्रूस करा बहुत जतन ।
तीन दिवसां मी येईन । परतोनि जाणा तुम्हापासी ॥ ६४ ॥
मी आहे कोणाचा कोण । कळेल सकळ वर्तमान ।
ऐसे बोलोनि दोघेजण । रथारूढ पैं झाले ॥ ६५ ॥
मनोवेगेकरून । येऊनि वंदिले मातेचे चरण ।
मग तिने करूनि निंबलोण । सुखावे पूर्ण पद्माकर ॥ ६६ ॥
असो यावरी शिवयोगी दयाघन । चित्रांगदसीमंतिनींसी भेटोन ।
जन्मादारभ्य वर्तमान त्यांसी सांगे भद्रायूचे ॥ ६७ ॥
पिता सोडवूनि पुरुषार्थ । केला तो ऐकिला की समस्त ।
तरी तो तुम्ही करावा जामात । कीर्तिमालिनी देऊनिया ॥ ६८ ॥
ऐकता ऐसा मधुर शब्द । सीमंतिनी आणि चित्रांगद ।
दृढ धरिती चरणारविंद । पूजिती मग षोडशोपचारे ॥ ६९ ॥
म्हणती तुझे वचन प्रमाण । वर आणावा आताचि आहे लग्न ।
मग दळभार वाहने पाठवून । दिधली वैश्यनगराप्रती ॥ ७० ॥
सुनयपुत्रासहित समग्र । नाना संपत्ति घेऊन अपार ।
लग्नासि चालिला पद्माकर । वाद्ये अपार वाजती ॥ ७१ ॥
भद्रायू बैसला सुखासनी । तैसीच माता शिबिकायानी ।
चित्रांगद सामोरा येवोनी । घेऊनि गेला मिरवीत ॥ ७२ ॥
वर पाहूनि जन तटस्थ । म्हणती कायसा यापुढे रतिनाथ ।
पृथ्वीचे राजे समस्त । आणविले लग्नासी ॥ ७३ ॥
त्यात वज्रबाहू सहपरिवारे । लग्नालागी पातला त्वरे ।
वराकडे पाहे सादरें । तब तो कैवारी ओळखिला ॥ ७४ ॥
पाय त्याचे धरावया धाविन्नला । भद्रायूने वरच्यावरी धरिला ।
आलिंगन देता वेळोवेळा । कंठ दाटले उभयतांचे ॥ ७५ ॥
नयनी चालिल्या विमलांबुधारा । अभिषेक करिती येरयेरा ।
मग वज्रबाहू पुसे वरा । देश तुझा कवण सांग ॥ ७६ ॥
फेडी संशय तत्त्वता । सांग कवण मातापिता ।
गोत्र ग्राम गुरु आता । सर्व सांग मजप्रती ॥ ७७ ॥
मग भद्रायूने एकांती नेऊन । सांगितले साद्यंत वर्तमान ।
हा शिवयोगियाचा महिमा पूर्ण । उपासना शिवाची ॥ ७८ ॥
अनंतपुण्य कोट्यानुकोटी । तै शिवयोगियाची होय भेटी ।
तो साक्षात् धूर्जटी । त्याचे चरित्र जाण हे ॥ ७९ ॥
मग ते सुमति पट्टराणी । भेटविली एकांती नेऊनी ।
वज्रबाहु खालते पाहुनि । रुदन करी तेधवा ॥ ८० ॥
म्हणे ऐसी निधाने वरिष्ठे । म्या घोरवनी टाकिली नष्टे ।
मजएवढा अन्यायी कोठे । पृथ्वी शोधिता नसेल ॥ ८१ ॥
सुमति मागील दुःख अद्भुत । आठवूनि रडे सद्गदित ।
म्हणे शिवयोगी गुरुनाथ । तेणे कृतार्थ केले आम्हा ॥ ८२ ॥
मग सीमंतिनी चित्रांगद । उभयतांचा करूनि ऐक्यवाद ।
वज्रबाहु बोले सद्गद । धन्य सुमति राणी तू ॥ ८३ ॥
बिंदूचा सिंधु करून । मज त्वा दाविला आणोन ।
सर्षप कनकाद्रीहून । श्रेष्ठ केला गुणसरिते ॥ ८४ ॥
त्वा माझा केला उद्धार । मज अभाग्यास कैचा पुत्र ।
हे राज्य तुझेचि समग्र । सुतासहित त्वा दीधले ॥ ८५ ॥
ऐसे बोलोनि त्वरित । वज्रबाहु बाहेर येत ।
भद्रायू धावोनि सद्गदित । साष्टांगे नमीत पितयाते ॥ ८६ ॥
वज्रबाहु देत आलिंगन । जेवी भेटती शिव आणि षडानन ।
की वाचस्पति आणि कच निधान संजीवनी साधिता आलिंगिती-८७
मस्तक अवघ्राणून झडकरी । सप्रेम बैसविला अंकावरी ।
कीर्तिमालिनी स्नुषासुंदरी । दक्षिणांकी बैसविली ॥ ८८ ॥
तव राजे समस्त आश्चर्य करिती । धन्य वज्रबाहु नृपती ।
मग पद्माकर सुनय यांप्रती । भद्रायू भेटवी पितयाते ॥ ८९ ॥
गगनी न समाये ब्रह्मानंद । ऐसा झाला सकळा मोद ।
मग चारी दिवस सानंद । यथासांग लग्न झाले ॥ ९० ॥
आंदण दिधले अपार । दोन लक्ष वाजी अयुत कुंजर ।
दास दासी भांडार । भरूनि द्रव्य दीधले ॥ ९१ ॥
सर्व घेऊनि कीर्तिमालिनी । पद्माकरासहित जनकजननी ।
निजनगरा तेच क्षणी । जाती झाली तेधवा ॥ ९२ ॥
गगनगर्भी न समाये हरिख । ऐसे मातापितयांसी झाले सुख ।
पट्टराणी सुमति देख । केले आधीन सर्व तिच्या ॥ ९३ ॥
मग सकळ शत्रू सोडोन । प्रतिवर्षी करभार नेमून ।
करूनि आपणाआधीन । जीवदान दिधले तया ॥ ९४ ॥
भद्रायूऐसा पुत्र प्राप्त । होय असल्या पुण्य बहुत ।
जरी जन्मोजन्मीं हिमनगजामात । पूजिला असेल प्रेमभरे ॥ ९५ ॥
स्त्री पतिव्रता चतुर सुंदर । पुत्र पंडित सभाग्य पवित्र ।
गुरु सर्वज्ञ उदार थोर । पूर्वदत्ते प्राप्त होय ॥ ९६ ॥
मग त्या भद्रायूवरी छत्र । वज्रबाहूने उभवूनि सत्वर ।
स्त्रीसुमतिसहित तप अपार । हिमकेदारी करिता झाला ॥ ९७ ॥
करिता शिवआराधन । त्रिकाळ ज्योतिर्लिंगाचे पूजन ।
मागे भद्रायू बहुत दिन । राज्य करीत पृथ्वीचे ॥ ९८ ॥
शिवकवच भस्मधारण । रुद्राक्षमहिमा अपार पूर्ण ।
धन्य गुरु शिवयोगी सुजाण । शिष्य भद्रायू धन्य तो ॥ ९९ ॥
असो भद्रायू नृपनाथ । कीर्तिमालिनीसमवेत ।
चालिला वनविहारार्थ । अवलोकीत वनश्रियेते ॥ १०० ॥
छाया सघन शीतळ । पाट वाहती जल निर्मळ ।
तेथे बैसता सूर्यमंडळ । वरी कदापि दिसेना ॥ १०१ ॥
नारळी केळी पोफळी रातांजन । मलयागर सुवास चंदन ।
अशोकवृक्ष खर्जूरी सघन । आंबे जांभळी खिरणिया ॥ १०२ ॥
वट पिंपळ कडवे निंब । डाळिंब सेवरी मंदार कदंब ।
अंजीर औदुंबर पारिभद्र नभ । भेदीत गेले गगनमार्गे ॥ १०३ ॥
चंपक मोगरे जाई जुई । मालती सेवंती बकुळ ठायी ठायी ।
शतपत्र जपा अगस्ति वृक्ष पाही । वेष्टोनि वरी चालिले ॥ १०४ ॥
कनकवेली नागवेली परिकर । पोवळवेली नाना लता सुवासकर ।
द्राक्षद्वीप द्राक्षतरु सुंदर । जायफळी डोलती फळभारे ॥ १०५ ॥
बदके चातक मयूर । कस्तूरीमृग जवादी मार्जार ।
चक्रवाक नकुळ मराळ परिकर । सरोवरतीरी क्रीडती ॥ १०६ ॥
असो तया वनात । कीर्तिमालिनीसमवेत ।
क्रीडत असता अकस्मात । एक अपूर्व वर्तले ॥ १०७ ॥
दूरवरी भद्रायू विलोकीत । तो स्त्रीपुरुष येती धावत ।
ऊर्ध्व करोनिया हस्त । दीर्घस्वरे बोभाती ॥ १०८ ॥
पाठी लागला महाव्याघ्र । आक्रोशे बोभात विप्र ।
म्हणे नृपा स्त्री पतिव्रता थोर । मागे सुकुमार राहिली ॥ १०९ ॥
गजबजोनि धाविन्नला नृप । शर लावोनि ओढिले चाप ।
तव तो व्याघ्र काळरूप । स्त्रियेसी नेत धरूनिया ॥ ११० ॥
राये शर सोडिले बहुत । परी तो न गणी तैसाचि जात ।
विजूऐसे शर अद्भुत । आंगी भेदिले तयाच्या ॥ १११ ॥
गिरिकंदरे ओलांडून । व्याघ्र गेला स्त्रीस घेऊन ।
विप्र रायापुढे येऊन । शोक करी आक्रोशे ॥ ११२ ॥
अहा ललने तुजविण । गृह वाटते महा अरण्य ।
रायास म्हणे ब्राह्मण । धिक् क्षत्रियपण धिक् जिणे ॥ ११३ ॥
तुज देखता सत्य । माझ्या स्त्रीने केला आकान्त ।
अहा कांत पडले व्याघ्रमुखात । सोडवी मज यापासूनी ॥ ११४ ॥
तुजही हाका फोडिल्या बहुत । धाव धाव हे जगतीनाथ ।
धिक् तुझी शस्त्रे समस्त । खड्ग व्यर्थ गुरूने दीधले ॥ ११५ ॥
द्वादश सहस्र नागांचे बळ । धिक् मंत्र अस्त्रजाळ ।
क्षतापासोनि सोडवी तत्काळ । शरणागता रक्षी तोचि पार्थिव-११६
धिक् आश्रम धिक् ग्राम । जेथे नाही सत्समागम ।
धिक् श्रोता धिक् वक्ता सप्रेम । नाही कीर्तन शिवाचे ॥ ११७ ॥
धिक् संपत्ति धिक् संतती । द्विज न रक्षी न भजे उमापती ।
ते धिक् नारी पापमती । पतिव्रता जे नव्हे ॥ ११८ ॥
माता पितयांसी शिणवीत । धिक् पुत्र वाचला व्यर्थ ।
धिक् शिष्य जो गुरुभक्त । नव्हेचि, मतवादी पै ॥ ११९ ॥
गुरूची झाकोनि पदवी । आपुला महिमा विशेष मिरवी ।
धिक् पार्थिव जो न सोडवी । संकटी प्राण गेलिया ॥ १२० ॥
भद्रायू बोले उदिग्न । मी तुज इच्छिले देईन ।
करी पुढती उत्तम लग्न । अथवा राज्य दान घे माझे ॥ १२१ ॥
विप्र म्हणे कासया लग्न । स्त्रीहीनास कासयो धन ।
जन्मांधासी दर्पण । व्यर्थ काय दाऊनी ॥ १२२ ॥
मूढास कासया उत्तम ग्रंथ । तरुणास संन्यास देणे हे अनुचित ।
जरेने कवळिला अत्यंत । त्याचे लग्न व्यर्थ जैसे ॥ १२३ ॥
तृषाक्रांतासी पाजिले घृत । क्षुधातुरासी माळा गंधाक्षत ।
चिंतातुरापुढे व्यर्थ । गायन नृत्य कासया ॥ १२४ ॥
यालागी नलगे तुझे राज्य धन । दे माझी स्त्री आणोन ।
राव म्हणे जा कीर्तिमालिनी घेवोन । दिधली म्या तुजप्रती ॥ १२५ ॥
रायाचे सत्त्व पाहे ब्राह्मण । म्हणे दे कीर्तिमालिनी मज दान ।
माझे तप मेरुपर्वताहून । उंच असे न सरे कधी ॥ १२६ ॥
मी पापासी भीत नाही जाण । अंगिकारिले तुझे स्त्रीरत्न ।
सागरी ढेकुळ पडले येऊन । तरी सागर काय डहुळेल ॥ १२७ ॥
धुळीने न मळे आकाश । तैसा मी सदा निर्दोष ।
राव म्हणे हे अपयश । थोर आले मजवरी ॥ १२८ ॥
माझे बळ गेले तेच क्षणा । व्याघ्र नेली विप्रललना ।
आता स्त्री देवोनि ब्राह्मणा । अग्निकाष्ठे भक्षीन मी ॥ १२९ ॥
विप्रापुढे संकल्प करूनी । दान दिधली कीर्तिमालिनी ।
विप्र गुप्त झाला तेच क्षणी । राये अग्नी चेतविला ॥ १३० ॥
ज्वाळा चालिल्या आकाशपंथे । मग स्नान केले नृपनाथे ।
भस्म चर्चिले सर्वांगाते । रुद्राक्ष धारण पै केले ॥ १३१ ॥
आठवूनि गुरुचरण । शिवमंत्र शिवध्यान ।
प्रदक्षिणा करूनि तीन । अग्निकुंडाभोवत्या ॥ १३२ ॥
जयजय शंकर उमारंगा । मदनांतका भक्तभवभंगा ।
विश्वव्यापकाआराध्यलिंगा । नेई वेगे तुजपाशी ॥ १३३ ॥
उडी टाको जाता ते वेळी । असंभाव्य चेतला ज्वालामाली ।
तव त्यामधून कपालमौली । अपर्णेसहित प्रकटला ॥ १३४ ॥
दशभुज पंचवदन । कर्पूरगौर पंचदशनयन ।
पंचविंशतितत्त्वांहून । पंचभूतांवेगळा जो ॥ १३५ ॥
भद्रायूस हृदयी धरूनि सत्वर । म्हणे सखया इच्छित माग वर ।
तुझी भक्ति निर्वाण थोर । देखोनि प्रकट झालो मी ॥ १३६ ॥
भद्रायू बोले सद्गदित । म्हणे विप्रस्त्री आणूनि दे त्वरित ।
ते ऐकोनि हासिन्नला गजमुखतात । विप्र तो मीच झालो होतो ॥ १३७ ॥
व्याघ्रही मीच होऊन । गेलो भवानीस घेऊन ।
भक्ति पहावया निर्वाण । दोघेही आम्ही प्रगटलो ॥ १३८ ॥
तुझी ही घे कीर्तिमालिनी । म्हणोनि उभी केली तेच क्षणी ।
देव सुमने वर्षती गगनी । राव चरणी लागतसे ॥ १३९ ॥
शिव म्हणे रे गुणवंता । अपेक्षित वर मागे आता ।
येरू म्हणे वज्रबाहु पिता । सुमति माता महासती ॥ १४० ॥
पद्माकर गुणवंत । कैलासी न्यावा स्त्रीसमवेत ।
इतुक्यास ठाव यथार्थ । तुजसमीप देईजे ॥ १४१ ॥
तुझिया पार्श्वभागी सकळ । असोत स्वामी अक्षयी अढळ ।
यावरी बोले पयःफेनधवल । कीर्तिमालिनी तू माग आता ॥ १४२ ॥
ती म्हणे माता सीमंतिनी । पिता चित्रांगद पुण्यखाणी ।
तुजसमीप राहोत अनुदिनी । शूळपाणी तथास्तु म्हणे ॥ १४३ ॥
तुम्ही उभयतांनी मागितले । ते म्या सर्व दीधले ।
माझे चित्त गुंतले । तुम्हापासी सर्वदा ॥ १४४ ॥
मग कीर्तिमालिनीसमवेत । दहा सहस्र वर्षेपर्यंत ।
भद्रायू राजा राज्य करीत । हरिश्चंद्रासारिखे ॥ १४५ ॥
मग त्यावरी सकळी । दिव्यदेह अवघी झाली ।
दिव्य विमानी कपालमौली । नेता झाला संनिध ॥ १४६ ॥
चित्रांगद सीमंतिनी । वज्रबाहु सुमति राणी ।
अवघी विमानारूढ होवोनी । पावली शिवपद शाश्वत ॥ १४७ ॥
स्त्रीपुत्रांसमवेत पद्माकर । भद्रायू कीर्तिमालिनी सुकुमार ।
त्यासी विमान धाडून श्रीशंकर । आपुल्या स्वरूपी मेळविले ॥१४८
हे भद्रायूआख्यान । परम यशोदायक आयुष्यवर्धन ।
ऐकता लिहिता जाण । विजय कल्याण सर्वदा ॥ १४९ ॥
हे आख्यान जे म्हणत । ते सर्वदा वादी जयवंत ।
विजय धैर्य अत्यंत । कीर्तिवंत सर्वा ठायी ॥ १५० ॥
भद्रायूआख्यानपुण्य आगळे । पदरचना ही बिल्वदळे ।
उमावल्लभा वाहती भावबळे । ते तरती संसारी ॥ १५१ ॥
भद्रायूआख्यान कैलासगिरी । जो का पारायणप्रदक्षिणा करी ।
त्याचा बंध तोडोनि मदनारी । निष्पाप करी सर्वदा ॥ १५२ ॥
ब्रह्मानंदा सुखदायका । श्रीधरवरदा कैलासनायका ।
भक्तकामकल्पद्रुम गजांतका । न येसी तर्का निगमागमा ॥ १५३ ॥
शिवलीलामृत ग्रंथ प्रचंड । स्कंदपुराण ब्रह्मोत्तरखंड ।
परिसोत सजन अखंड । अष्टमाध्याय गोड हा ॥ १५४ ॥
॥ श्रीसांबसदाशिवार्पणमस्तु ॥ शुभं भवतु ॥




GO TOP